Hiệu quả 05 năm thực hiện tín dụng chính sách vùng Tây Bắc

Với địa hình phức tạp, núi non hiểm trở chia cắt, giao thông đi lại khó khăn; khí hậu tương đối khắc nghiệt; trình độ dân trí thấp, trình độ canh tác còn lạc hậu, sản xuất còn mang tính tự cung, tự cấp; nhiều nguồn lực và lợi thế của vùng chưa được khai thác và phát huy; nhiều huyện thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao, diện cận nghèo và tái nghèo lớn. NHCSXH đã bám sát chủ trương, định hướng phát triển vùng Tây Bắc của Đảng và Chính phủ để tập trung các nguồn lực, đẩy mạnh thực hiện các chương trình tín dụng chính sách, góp phần thực hiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đặc biệt là mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị trên địa bàn.

Kết quả hoạt động tín dụng chính sách xã hội của NHCSXH đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Tại Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư ngày 22/11/2014 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, Ban Bí thư đã khẳng định: “Trong những năm qua, tín dụng chính sách xã hội do NHCSXH thực hiện là một giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam, góp phần quan trọng thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách, các mục tiêu, nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước đã đề ra về giảm nghèo, tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị và phát triển kinh tế, xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa”.

Thông qua 2.528 điểm giao dịch đặt tại các trụ sở UBND cấp xã, thực hiện cơ chế công khai, thuận tiện cho sự kiểm tra giám sát của cấp ủy, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội tại địa phương, NHCSXH đã triển khai gần 20 chương trình tín dụng chính sách và một số chương trình, dự án nhận ủy thác cho hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số và các đối tượng chính sách. Từ năm 2011 đến nay, đã cho trên 2,2 triệu lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách vay vốn từ NHCSXH, trong đó, có trên 1,5 triệu hộ là đồng bào dân tộc được vay vốn; với doanh số cho vay đạt 44.917 tỷ đồng. Đến ngày 31/8/2016, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách đạt 32.194 tỷ đồng, hiện có trên 1,2 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách đang vay vốn. Tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân giai đoạn 2011 - 2015 của vùng Tây Bắc là 12,6%, cao hơn bình quân chung toàn quốc là 2,8%; Tỷ lệ nợ quá hạn của vùng chỉ chiếm 0,25% trên tổng dư nợ, thấp hơn bình quân chung của toàn hệ thống.

Trong 05 năm vừa qua, nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội tại vùng Tây Bắc đã góp phần giúp trên 318 nghìn hộ vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho gần 114 nghìn lao động, trong đó, gần 06 nghìn lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; giúp trên 121 nghìn học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; xây dựng trên 681 nghìn công trình cung cấp nước sạch, công trình nhà tiêu hợp vệ sinh ở nông thôn; trên 60 nghìn căn nhà cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách tại vùng Tây Bắc, trong đó, có 360 căn nhà ở phòng, tránh bão, lụt cho người nghèo ở vùng núi phía Tây các tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An… Nguồn vốn tín dụng chính sách đã đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn của các đối tượng thụ hưởng chính sách, đặc biệt nguồn vốn đã được NHCSXH tập trung cho những vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số… Đến ngày 31/12/2015, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách xã hội vùng Tây Bắc là 29.826 tỷ đồng, tăng 62,8% so với năm 2010; đến ngày 31/8/2016, tổng dư nợ đã đạt 32.194 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng dư nợ bình quân hàng năm giai đoạn 2010-2015 của vùng Tây Bắc đạt 10,3% cao hơn mức 9,8% của bình quân toàn quốc. Trong khi đó, chất lượng tín dụng không ngừng được nâng cao. Tỷ lệ nợ quá hạn vùng Tây Bắc đến 31/8/2016 ở mức rất thấp, chỉ chiếm 0,25% tổng dư nợ. Có trên 1.226 nghìn hộ nghèo, hộ cận nghèo và đối tượng chính sách khác được vay với mức dư nợ bình quân đạt gần 21 triệu đồng/hộ. Mức dư nợ thực tế này còn thấp so với mục tiêu đề ra trước đây là 30 triệu đồng/hộ và hiện nay là 50 triệu đồng/hộ. Nhờ chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng, sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, đến nay, công tác xóa đói, giảm nghèo trong vùng Tây Bắc đã thu được những kết quả to lớn; tỷ lệ hộ nghèo đã giảm nhanh, giai đoạn 2011-2015 bình quân giảm gần 4%/năm từ 34,41% vào thời điểm cuối năm 2010 xuống còn 18,26% vào cuối năm 2014, và ở mức khoảng 15% vào cuối năm 2015.

Hoạt động của NHCSXH đã góp phần quan trọng trong việc thực hiện các chương trình mục tiêu về giảm nghèo bền vững, tạo việc làm, xây dựng nông thôn mới, phát triển nguồn nhân lực, giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu; Tập hợp lực lượng, phát triển hội viên của các tổ chức chính trị - xã hội; Thực hiện nhiệm vụ ổn định chính trị, trật tự xã hội trên địa bàn.

Các hoạt động an sinh xã hội được NHCSXH chú trọng, quan tâm. Các cấp công đoàn đã tích cực và chủ động tham gia các hoạt động xã hội từ thiện, đền ơn đáp nghĩa, giúp đỡ người nghèo và các đối tượng chính sách tại các huyện nghèo, vùng sâu, vùng xa của vùng Tây Bắc với tổng số tiền là 9,4 tỷ đồng, đã xây dựng được 20 căn nhà tình nghĩa cho hộ nghèo và gia đình chính sách; hỗ trợ cho 07 trường học hoàn hiện các hạng mục công trình và máy tính, bàn ghế phục vụ cho các cháu học sinh; xây dựng mới 01 trường cho các cháu học sinh tại xã Tả Van, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang; xây dựng 02 lớp học cho các cháu học sinh tại xã Mỹ Hòa, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình và cho các cháu khuyết tật, trẻ em mồ côi tại tỉnh Lai Châu; tặng quà cho 1.488 hộ nghèo, hộ gia đình chính sách; tặng chăn ấm cho hộ nghèo và tặng quà cho các chiến sỹ đang bảo vệ tổ quốc nhân dịp tết Nguyên Đán… và thực hiện các chương trình an sinh xã hội khác. Đến nay, tất cả các thôn, bản, làng quê ở vùng Tây Bắc hiện nay đều có dấu ấn rất lớn của NHCSXH, như việc xây dựng hệ thống công trình cung cấp nước hợp vệ sinh, các công trình phúc lợi, hạ tầng nông thôn. Cùng với đó, đời sống văn hóa, tinh thần cũng được cải thiện hết sức đáng kể, bộ mặt của nông thôn cũng khang trang lên rất nhanh. Đặc biệt, NHCSXH đã có những chính sách ưu đãi hết sức thiết thực và mang lại hiệu quả cao, đã giúp ổn định đời sống, sản xuất cho đồng bào, nhất là đối với những hộ nghèo và các đối tượng chính sách.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng chính sách xã hội cho vùng Tây Bắc, trong thời gian tới, NHCSXH đã xác định thực hiện một số giải pháp: (i) Tiếp tục thực hiện các chính sách của Nhà nước về tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác, giải ngân cho vay vốn đến đúng đối tượng thụ hưởng một cách nhanh chóng và hiệu quả; (ii) Chủ động tham mưu cho Chính phủ, các Bộ, ban ngành, đồng thời, chỉ đạo Chi nhánh NHCSXH các tỉnh, thành phố nói chung, các tỉnh trong vùng Tây Bắc nói riêng trong việc triển khai thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW và Kế hoạch triển khai Chỉ thị ban hành kèm theo Quyết định số 401/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; (iii) Nghiên cứu và phát hiện những bất cập trong quá trình thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, kịp thời đề xuất với Hội đồng quản trị và Chính phủ để xem xét để đồng vốn tín dụng chính sách phù hợp với điều kiện thực tế sản xuất và phát huy được hiệu quả cao nhất có thể; (vi) Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội nhận dịch vụ ủy thác, các Tổ TK&VV, NHCSXH và quá trình sử dụng vốn của người vay. Phát huy sự tương trợ lẫn nhau của người vay vốn, đặc biệt là thành viên các Tổ tiết kiệm và vay vốn thông qua việc giúp đỡ nhau sử dụng vốn vay có hiệu quả; (v) Tăng cường nguồn vốn địa phương dành cho công tác xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm trên địa bàn. Cân đối nguồn lực để phân bổ nguồn vốn tín dụng theo phương châm ưu tiên đầu tư cho vay người nghèo và các đối tượng chính sách khác tại vùng Tây Bắc, vùng có nhiều tiềm năng phát triển tạo điều kiện cho người nghèo và các đối tượng chính sách có vốn sản xuất, tạo việc việc làm nâng cao đời sống, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu giảm nghèo nhanh và bền vững.

LG