Cần có nhiều nguồn vốn đầu tư phù hợp với tính chất của doanh nghiệp khởi nghiệp

Cơ sở pháp lý cho doanh nghiệp khởi nghiệp dễ dàng “gọi vốn”

Hiện nay, Việt Nam đang được đánh giá là quốc gia phát triển mạnh hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Đánh giá cao sáng kiến tuyệt vời tổ chức Diễn đàn này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, trao đổi với một số tổ chức tiền tệ quốc tế, các tổ chức này đánh giá chưa có quốc gia nào có tốc độ phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp nhanh như Việt Nam. Điều này cho thấy chủ trương rất đúng đắn của Đảng, Nhà nước và sự vào cuộc rất tích cực của các cơ quan, ban ngành và chính quyền địa phương.

Dành nhiều thời gian để thảo luận và nhìn nhận thẳng thắn về thực trạng hoạt động khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam trong những năm qua, các đại biểu tham dự Diễn đàn đã đưa ra những ý kiến, đề xuất để tìm hướng đi, tạo sức bật cho các doanh nghiệp start up. Trong đó, vấn đề vốn và giai đoạn vốn mồi được nhiều đại biểu đề cập đến.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Diễn đàn (Ảnh: Chinhphu.vn)

Thêm một lần nữa khẳng định vai trò quan trọng của nguồn vốn đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh, ngay từ khi thành lập Ban Chỉ đạo triển khai Đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đến năm 2025" (Đề án 844), là một thành viên, NHNN đã xác định vốn đầu tư cho doanh nghiệp khởi nghiệp là vấn đề quan trọng nhất, quyết định thành công của các chương trình khởi nghiệp nhanh hay chậm và phát triển được tích cực hay không.

Hai năm qua, Quốc hội, Chính phủ cũng đã chỉ đạo rất quyết liệt, dành sự quan tâm rất lớn để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phát triển. Theo đó, nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận vốn tín dụng đã được ban hành. Trong đó không thể không kể tới Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ban hành ngày 12/6/2017, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018 cùng nhiều Nghị định hướng dẫn, quy định ưu tiên, ưu đãi đối với những DNNVV và doanh nghiệp startup…

Toàn cảnh Diễn đàn

Bên cạnh đó, Luật Khoa học công nghệ cũng xác định về quỹ đầu tư hỗ trợ cho lĩnh vực khoa học công nghê, trong đó có nhiều nội dung gắn với doanh nghiệp start up. Với nền tảng pháp lý của 2 văn bản luật này, hàng loạt Nghị định cũng đã ra đời, tạo bước ngoặt trong việc giải bài toán về vốn cho các doanh nghiệp start up.

Nghị định 116/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 55/2015/NĐ-CP ngày 9/6/2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn với nhiều điểm mới, sẽ tạo “cú hích” cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có thể tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng. Theo đó, lãi suất áp dụng được đưa vào thuộc 1 trong 5 nhóm ưu đãi lãi suất được Chính phủ quy định, mức lãi suất cao nhất cũng chỉ là 6,5%.

Ngoài ra, Chính phủ còn có Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/3/2018 quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp vừa và nhỏ quy định trong những điều kiện, hoàn cảnh hay thời điểm cụ thể sẽ có những hỗ trợ về lãi suất và Chính phủ sẽ cấp bù lãi suất đó cho 1 số đối tượng. Đây là một chính sách tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.

Ngay tại Diễn đàn này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã khẳng định, sẽ thiết kế chính sách theo tinh thần Chính phủ kiến tạo và khởi tạo, tức là chấp nhận và chia sẻ một phần rủi ro với các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Có nhiều nguồn vốn đầu tư bên cạnh nguồn vốn tín dụng ngân hàng

Trao đổi tại Diễn đàn, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, ngay từ đầu năm 2016 đến nay, toàn Ngành đã rất tích cực để giải quyết bài toán về vốn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Bám sát các chủ trương của Chính phủ, NHNN đã và đang có những bước đi đúng đắn và kịp thời để nâng cao khả năng tiếp cận các dịch vụ ngân hàng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp.

Trong thực tế, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo cần có nhiều nguồn vốn từ các quỹ đầu tư. Thông thường các nước sử dụng nhiều nguồn vốn đầu tư cho những loại hình starup gồm các quỹ đầu tư, nhất là quỹ đầu tư mạo hiểm, nguồn vốn của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, các nhà đầu tư tham gia với tính chất như cổ phần. Đặc biệt, đối với các nhà quản trị doanh nghiệp khởi nghiệp, làm thế nào để huy động vốn tối ưu, thu hút được các nguồn vốn khác nhau từ các quỹ đầu tư trong và ngoài nước tham gia để phát huy hiệu quả và sự phát triển của của doanh nghiệp lại là vấn đề rất quan trọng.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú phát biểu tại Diễn đàn (nguồn VTV1)

Với tinh thần đồng hành cùng các doanh nghiệp khởi nghiệp, NHNN đã ban hành một số quy định để khơi thông nguồn vốn tín dụng ngân hàng chảy vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Một số lĩnh vực liên quan đến nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là là đối tượng ưu tiên vay vốn NHTM, được ưu đãi lãi suất, thời hạn vay vốn, đặc biệt có chính sách ưu đãi đối với các doanh nghiệp vay vốn ứng dụng trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao có thể vay 70-80% giá trị phương án sản xuất. Nghị định 116 thay thế Nghị định 55 là chính sách rất cởi mở, góp phần tháo gỡ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng có Nghị định 39 quy định trong điều kiện, hoàn cảnh thời điểm cụ thể có thể hỗ trợ về mặt lãi suất, Chính phủ sẽ cấp bù lãi suất cho môt số đối tượng, dù còn tuỳ thuộc ngân sách của Bộ Tài chính nhưng đó cũng là các chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp khởi nghiệp.

Phó Thống đốc nhấn mạnh, ngành Ngân hàng cũng đã có một số gói cho vay của NHTM như BIDV dành gói tín dụng 4000 tỷ đồng cho DNNVV, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo… Trên thực tế, vấn đề tiếp cận tín dụng của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo cũng đã được khơi thông. Quá trình tiếp cận giữa ngân hàng thương mại với các doanh nghiệp khởi nghiệp cũng ngày càng tích cực hơn. Vốn tín dụng ngân hàng tiếp tục là động lực cho doanh nghiệp start up phát triển.

Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục có những quy định cởi mở hơn cho các NHTM mạnh dạn hơn về vấn đề cho vay đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Tuy nhiên, NHNN vẫn cho rằng, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo cần chủ động hơn trong việc tiếp cận các nguồn vốn đầu tư đa đạng, nhất là các nguồn vốn đầu tư của các quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư nước ngoài, tăng cường năng lực nội tại của các doanh nghiệp khởi nghiệp để có thể kêu gọi được nhiều nguồn vốn, nhiều nguồn lực xã hội tham gia vào các dự án starup phù hợp với tính chất hoạt động của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

MH-NH-KY