Trong các ngày từ 27-29/8/2018, đoàn đại biểu Ngân hàng Việt Nam do Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng dẫn đầu đã tham dự kỳ họp thứ 16 của Tổ công tác Việt – Nga về hợp tác ngân hàng do Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga chủ trì tổ chức tại thành phố St. Petersburg, Liên bang Nga. Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng và ông Dmitry Skobelkin - Phó Thống đốc NHTW Liên bang Nga đồng chủ trì kỳ họp.
Tham gia đoàn ngân hàng Việt Nam về phía NHNN có lãnh đạo các Vụ, Cục liên quan, lãnh đạo Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) và đại diện lãnh đạo các ngân hàng thương mại Việt Nam có quan hệ với thị trường Nga. Ngoài ra, một số doanh nghiệp có quan hệ đối tác với Liên Bang Nga đã tham dự Phiên Đối thoại với các ngân hàng và doanh nghiệp về vấn đề thanh toán song phương Việt – Nga được tổ chức trong khuôn khổ kỳ họp. Về phía Nga, ngoài đại diện lãnh đạo các đơn vị liên quan của NHTW Liên bang Nga còn có sự tham dự của hơn 30 đại biểu đến từ các ngân hàng, định chế tài chính và doanh nghiệp.
Trong một năm qua, quan hệ hợp tác Việt Nam – Liên bang Nga tiếp tục tiến triển tốt đẹp. Theo số liệu thống kê, năm 2017, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nga tiếp tục gia tăng, đạt 3,55 tỷ USD, tăng 31% so với 2016 (2,74 tỷ USD). Về đầu tư, tính lũy kế đến tháng 3/2018, Nga đang là nhà đầu tư lớn thứ 26 trên tổng số 126 quốc gia và vùng lãnh thổ có hoạt động đầu tư tại Việt Nam, với 115 dự án trị giá 983 triệu USD, chủ yếu vào các lĩnh vực như dầu khí, khai khoáng, bất động sản... Trong bối cảnh đó, hợp tác trong lĩnh vực ngân hàng tiếp tục được tăng cường. Dù môi trường kinh doanh còn có một số diễn biến bất lợi, các NHTM hai nước tiếp tục thúc đẩy hợp tác và thiết lập quan hệ đại lý nhằm tạo cơ sở hạ tầng cần thiết để mở rộng thanh toán. Tính đến 31/12/2017, các NHTM Việt Nam có 127 quan hệ đại lý với các ngân hàng hoạt động tại Nga, bao gồm các ngân hàng của Nga cũng như chi nhánh các ngân hàng nước ngoài tại Nga. Doanh số thanh toán của các ngân hàng với thị trường Nga tiếp tục tăng, trong đó thanh toán bằng nội tệ tiếp tục được thúc đẩy.
Đánh giá kết quả đã đạt được trong vòng một năm qua kể từ kỳ họp lần thứ 15, hai bên vui mừng ghi nhận những hoạt động hợp tác cụ thể và thiết thực trên tinh thần Biên bản kỳ họp trước cũng như thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo 2 bên. Trong thời gian qua, các đơn vị liên quan của hai NHTW đã tăng cường mạnh mẽ việc thảo luận, làm việc trực tuyến, nhờ đó đã kịp thời cập nhật tình hình triển khai các nhiệm vụ đã nhất trí, nắm bắt các vấn đề phát sinh và thảo luận giải pháp xử lý. Các NHTM hai nước tiếp tục nỗ lực triển khai các giải pháp để thúc đẩy thanh toán cho các giao dịch thương mại song phương. Nhờ những nỗ lực đó, nhiều nhiệm vụ đặt ra trong Biên bản kỳ họp 15 đã được hoàn thành hoặc được triển khai với những kết quả rõ rệt, như việc hoàn tất trao đổi về dự thảo Bản Ghi nhớ về hợp tác và trao đổi thông tin trong lĩnh vực giám sát các hệ thống thanh toán; việc thống nhất về cách hiểu và các yếu tố kỹ thuật của giao dịch cặp tiền tệ VND/RUB trên Sàn Giao dịch Moscow Exchange; việc tiếp tục trao đổi xử lý các vấn đề phát sinh và thống nhất về lộ trình phù hợp cho việc triển khai dự án hợp tác giữa NAPAS của Việt Nam và NSPK của Nga...
Ghi nhận thực tế là kết quả thanh toán song phương qua ngân hàng thời gian qua, nhất là thanh toán bằng nội tệ dù đã có tiến triển nhưng vẫn còn hạn chế, hai bên đã thảo luận và nhất trí nhiệm vụ cho giai đoạn tiếp theo để xử lý vấn đề này. Về phía các NHTM, hai bên đề nghị các ngân hàng hai nước đẩy mạnh thông tin đến doanh nghiệp và khách hàng hai bên về các lợi ích của thanh toán bằng nội tệ nói riêng và thanh toán qua ngân hàng nói chung; khuyến khích các ngân hàng tích cực quá trình trao đổi thông tin và thiết lập quan hệ kinh doanh và tiếp tục triển khai các sản phẩm dịch vụ ngân hàng phục vụ thanh toán bằng nội tệ. Hai bên cũng nhất trí về kế hoạch triển khai các nhiệm vụ tiếp theo của hai NHTW liên quan đến việc giao dịch cặp tiền tệ VND/RUB trên sàn chứng khoán Moscow Exchange (MOEX), nhằm mục tiêu hỗ trợ thanh khoản cho hoạt động thanh toán bằng nội tệ.
* Cũng trong khuôn khổ kỳ họp 16 của Tổ Công tác, chiều ngày 28/8, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng và Phó Thống đốc Skobelkin đã đồng chủ trì Phiên đối thoại với đại diện của gần 30 ngân hàng và doanh nghiệp của cả hai bên về các thuận lợi, khó khăn, vướng mắc trong thanh toán song phương Việt – Nga.
Đây là sự kiện lần đầu tiên được tổ chức trong các kỳ họp Tổ Công tác, nhằm mục tiêu để các bên liên quan trực tiếp gặp gỡ, chia sẻ và nắm bắt các vấn đề của mỗi bên và thảo luận biện pháp tháo gỡ vướng mắc trong thanh toán song phương.
Qua đối thoại thẳng thắn giữa hai NHTW, các NHTM và các doanh nghiệp Nga và Việt Nam, các bên đã phần nào giải đáp được những vướng mắc trong triển khai thanh toán, như việc cập nhật và trao đổi thông tin giữa các bên, sự khác biệt trong thông lệ kinh doanh... Buổi đối thoại cũng là cơ hội để các ngân hàng và doanh nghiệp kết nối, tìm kiếm cơ hội hợp tác trong tương lai.
Tại buổi Đối thoại, hai NHTW đã ghi nhận và giải đáp một số câu hỏi của các ngân hàng và doanh nghiệp, đồng thời cho biết sẽ tiếp tục phát huy kênh hợp tác này để kịp thời xử lý các vướng mắc và từng bước tạo thuận lợi cho hoạt động thanh toán thương mại giữa Việt Nam và Liên bang Nga.
* Tổ Công tác Việt - Nga về hợp tác ngân hàng được thành lập năm 2000 trong khuôn khổ Ủy ban liên Chính phủ Việt – Nga về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật với nhiệm vụ thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực ngân hàng và thanh toán qua ngân hàng giữa Việt Nam và Liên bang Nga. Tổ Công tác do hai Phó Thống đốc của hai NHTW làm đồng chủ trì và tiến hành họp thường niên luân phiên giữa hai nước. Kỳ họp thứ 17 của Tổ Công tác dự kiến sẽ do NHNN chủ trì tổ chức tại Việt Nam vào năm 2019.
Vụ HTQT