Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu, chỉ đạo các TCTD tăng cường trích lập dự phòng rủi ro và sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu.
PTĐ Nguyễn Thị Hồng
Chiều ngày 28/8/2014, Văn phòng Chính phủ đã tổ chức buổi họp báo thường kỳ tháng 8/2014 dưới sự chủ trì của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên. Cùng dự buổi họp báo có Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cùng lãnh đạo một số bộ, ngành.
Tóm tắt nội dung phiên họp thường kỳ của Chính phủ diễn ra trong hai ngày 27 và 28/8, ông Nguyễn Văn Nên cho biết ngoài việc xem xét, đánh giá tình hình phát triển kinh tế-xã hội tháng 8 và 8 tháng đầu năm như thông lệ, lần này Chính phủ cũng bàn công việc tháng 9, hướng các tháng còn lại của năm 2014 và kế hoạch năm 2015 để chuẩn bị báo cáo Trung ương và Quốc hội.
Theo báo cáo tình hình kinh tế xã hội tháng 8 và 8 tháng đầu năm, bức tranh chung về kinh tế-xã hội có những dấu hiệu tích cực, lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng thấp, giá cả thị trường khá ổn định. So với tháng 12/2013, chỉ số giá tiêu dùng tháng 8 có mức tăng thấp nhất so với cùng kỳ 10 năm qua. Lãi suất, tỷ giá, thị trường ngoại hối ổn định. Xuất khẩu duy trì đà tăng trưởng cao, tiếp tục có xuất siêu, góp phần tăng dự trữ ngoại tệ quốc gia. Giải ngân vốn FDI, vốn ODA và vay ưu đãi đạt khá, thu hút vốn FDI có chuyển biến tích cực bước đầu. Tiến độ thu ngân sách đạt cao hơn cùng kỳ các năm trước, bảo đảm các nhu cầu chi của NSNN. Sản xuất công nghiệp nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục phục hồi với tốc độ tăng trưởng cao hơn nhiều so với cùng kỳ. Sản xuất nông nghiệp duy trì phát triển tốt. An sinh xã hội tiếp tục được đảm bảo.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên kinh tế vĩ mô dù có quản lý, kiểm soát nhưng tính bền vững chưa thật cao, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn, tiến độ sắp xếp đổi mới doanh nghiệp nhà nước tuy đã có những chuyển biến tích cực nhưng vẫn đạt thấp so với mục tiêu đề ra cho cả giai đoạn 2011-2015, tăng trưởng tín dụng còn thấp, tổng cầu chưa có chuyển biến khả quan. Vì vậy, Chính phủ họp đã thống nhất quyết tâm trong 4 tháng còn lại của năm 2014, bằng những giải pháp đồng bộ đã đề ra từ đầu năm, tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tăng tổng cầu, tăng trưởng tín dụng bằng nhiều biện pháp.
Tại buổi họp báo, trả lời câu hỏi của phóng viên về việc tỷ lệ nợ xấu có xu hướng gia tăng và hướng xử lý nợ xấu của NHNN trong thời gian tới, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết tính đến cuối tháng 6/2014, tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống ngân hàng là ở mức 4,17%, cao hơn mức 4,07% vào cuối tháng 5/2014 và mức 3,61% cuối năm 2013.
Giải thích nguyên nhân nợ xấu gia tăng, Phó Thống đốc cho rằng có một số nguyên nhân: Thứ nhất, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vẫn còn khó khăn, cho nên tới hạn trả nợ, nhiều doanh nghiệp không có khả năng trả nợ, dẫn đến số nợ xấu tăng lên. Thứ hai là thực hiện Thông tư 09/2014/TT-NHNN về việc phân loại dự phòng rủi ro và phân loại nợ, theo đó các tổ chức tín dụng phải thực hiện quy trình cơ cấu lại, phân loại nợ với phạm vi rộng hơn. Cụ thể, theo quy định cũ, các tổ chức tín dụng chỉ đánh giá nợ xấu tính trên dư nợ cho vay, nhưng theo quy định mới thì cả khoản đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp cũng phải xếp hạng nợ vì thế nợ xấu mới gia tăng.
Về quá trình xử lý nợ xấu, Phó Thống đốc NHNN cho biết trong 8 tháng đầu năm 2014, NHNN đã tích cực chỉ đạo các TCTD tăng cường trích lập dự phòng rủi ro và sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu, bản thân các TCTD cũng tích cực xử lý nợ xấu. Số liệu của 6 tháng đầu năm 2014 cho thấy, các TCTD xử lý được tổng số nợ xấu khoảng 33.000 tỷ đồng, trong đó có thu nợ từ khách hàng, bán phát mại tài sản đảm bảo của các khoản nợ và xử lý bằng nguồn dự phòng rủi ro.
Ngoài ra, Phó Thống đốc cũng cho biết từ tháng 10/2013, VAMC đã mua khoảng 55.000 tỷ đồng nợ xấu và dự kiến hết năm 2014 sẽ mua khoảng 70.000-100.000 tỷ đồng nợ xấu. Giải thích về việc số tiền nợ xấu mà VAMC mua được quá ít so với tổng số nợ xấu của hệ thống ngân hàng, bà Hồng cho rằng VAMC không phải là “ cây đũa thần”, hơn nữa do ngân sách có cấp vốn cho VAMC có hạn nên xử lý nợ xấu qua VAMC cũng chỉ là một trong những giải pháp xử lý nợ xấu. Cách thức xử lý nợ xấu như VAMC là phù hợp, bởi tạo điều kiện điều kiện cho các tổ chức tín dụng tiếp tục cho vay, giảm lãi suất cho vay, qua đó góp phần đáng kể hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh.
Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu, chỉ đạo các TCTD tăng cường trích lập dự phòng rủi ro và sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu. NHNN cũng đang phối hợp với các bộ, ngành chức năng để rà soát lại những vướng mắc tại Nghị định 53 về xử lý nợ xấu của Chính phủ, để sửa đổi, tháo gỡ khó khăn trong quá trình xử lý nợ xấu.
Phương Thảo