Hội nghị Ban Chỉ đạo Fintech NHNN lần thứ nhất

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc NHNN – Trưởng Ban Chỉ đạo Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh: “NHNN ủng hộ sự phát triển, ra đời của các công ty Fintech. Chúng ta phải nhận thức đầy đủ về thực trạng hệ sinh thái Fintech trên thế giới cũng như tại Việt Nam để từ đó có những quan điểm ứng xử, những chính sách cho phù hợp”.

Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cho rằng, thời gian qua, gắn với lĩnh vực ngân hàng, chủ yếu là Fintech trong lĩnh vực thanh toán, hiện tại, cơ sở pháp lý cho hoạt động của các công ty Fintech mới chỉ là những quy định đơn giản, ban đầu. Chính vì vậy, thời gian tới, NHNN phải tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động của các công ty này.

Tại Hội nghị, ông Nghiêm Thanh Sơn – Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Fintech NHNN đã trình bày báo cáo hiện trạng Hệ sinh thái Fintech tại Việt Nam. Theo đánh giá của các chuyên gia nước ngoài, các doanh nghiệp Fintech và các tổ chức tài chính ngân hàng, Việt Nam là quốc gia sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi và tiềm năng cho sự phát triển của lĩnh vực Fintech. Hệ sinh thái Fintech tại Việt Nam chưa có sự kết nối chặt chẽ giữa các chủ thể (bao gồm cơ quan quản lý, các định chế tài chính, công ty Fintech và các doanh nghiệp khởi nghiệp, quỹ đầu tư, hạ tầng tài chính, viễn thông…). Lĩnh vực Fintech ở Việt Nam còn khá mới mẻ dù các công ty trung gian thanh toán đã xuất hiện vào năm 2008. Hiện nay, thị trường đang có hơn 40 công ty hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau, trong đó phần lớn tập trung vào mảng thanh toán (chiếm gần 60%). Hiện có 2/3 các doanh nghiệp khởi nghiệp Fintech ở Việt Nam đang cung cấp cho người tiêu dùng công cụ thanh toán trực tuyến; cung ứng giải pháp thanh toán kỹ thuật số POS/mPOS; chuyển tiền… Ngoài ra, thị trường Fintech Việt Nam còn có một số doanh nghiệp khởi nghiệp hoạt động ở những lĩnh vực khác như gọi vốn cộng đồng, dịch vụ cho vay trực tuyến….

Ông Nghiêm Thanh Sơn – Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Fintech NHNN trình bày báo cáo tại Hội nghị

Mô hình hoạt động Fintech trong thời gian qua chủ yếu là mô hình hợp tác giữa công ty Fintech và ngân hàng. Hiên nay, tất cả các công ty trung gian thanh toán được NHNN cấp giấy phép hoạt động đều phối hợp với ngân hàng để cung ứng các sản phẩm, dịch vụ cho người tiêu dùng.

Tuy nhiên, lĩnh vực Fintech tại Việt Nam chưa được phát triển như kỳ vọng của thị trường do chưa có khung pháp lý đầy đủ và đồng bộ. Do vậy, Cơ quan thường trực Fintech cho rằng, các vấn đề liên quan đến nghiên cứu khuôn khổ pháp lý, hoàn thiện hệ sinh thái và đề xuất phương thức quản lý lĩnh vực Fintech tại Việt Nam là rất quan trọng, cần đảm bảo nguyên tắc nhất quán, hiệu quả và sự đồng thuận cao trong nội bộ NHNN. Theo đó, việc giao đơn vị đầu mối triển khai nghiên cứu các nội dung cụ thể của Fintech cần phải được thực hiện phân công thông qua đầu mối tham mưu thống nhất cho Ban Chỉ đạo là Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo để tránh sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ cũng như đưa ra các quan điểm trái ngược nhau về định hướng của NHNN trong lĩnh vực này. Bên cạnh đó, Cơ quan thường trực cũng là đầu mối tiếp nhận ý kiến đóng góp từ các thành viên trong Cộng đồng Fintech Việt Nam và phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế đối với các hoạt động hợp tác quốc tế về Fintech trong bối cảnh hoạt động Fintech tại Việt Nam đang hội nhập với khu vực và thế giới.

Các thành viên Ban Chỉ đạo cũng đồng tình cho rằng, NHNN có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của lĩnh vực Fintech ở Việt Nam, đặc biệt là xây dựng một hệ sinh thái Fintech dựa trên lợi thế của Việt Nam xét về quy mô dân số, nguồn nhân lực đam mê công nghệ. Ý kiến của các thành viên Ban Chỉ đạo cũng cho thấy vai trò không thể thiếu của Fintech trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin trong giai đoạn hiện nay, cũng như vai trò xúc tác tạo nền tảng pháp lý thuận lợi của NHNN cho hoạt động của Fintech tại Việt Nam

Kết luận Hội nghị, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh yêu cầu: (i) Cơ quan thường trực là Vụ Thanh toán tiếp tục nghiên cứu sâu, cụ thể, nêu bật được thực trạng của Fintech tại Việt Nam, về số lượng, mô hình hoạt động, lĩnh vực hoạt động, kết quả hoạt động của các công ty Fintech. Đặc biệt, nêu rõ đặc điểm ở Việt Nam, ưu điểm của Fintech tại Việt Nam, nguy cơ rủi ro tiềm ẩn của các công ty Fintech ở Việt Nam, từ đó đề xuất, đưa ra quan điểm, định hướng, kế hoạch của NHNN trong thời gian tới đối với lĩnh vực Fintech. Ngoài ra, tất cả các thành viên Ban Chỉ đạo thống nhất quan điểm về lĩnh vực này. Trên cơ sở đó sẽ xuất bản cuốn sách để có sự thống nhất, hiểu biết về Fintech và hành động; (ii) Cơ quan thường trực xây dựng kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo (bao gồm cả ngắn hạn và dài hạn). Nghiên cứu, đề xuất chủ đề trong các Hội nghị của Ban Chỉ đạo; (iii) Những đề xuất nghiên cứu cần được đẩy nhanh, hoàn thành sớm; (iv) Đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo có ý kiến lần cuối đối với Quy chế làm việc của Ban Chỉ đạo; (v) Đồng ý đề xuất của Vụ Hợp tác quốc tế, đề nghị Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế chủ động làm việc với các tổ chức quốc tế, tranh thủ tối đa sự hỗ trợ, ủng hộ của các tổ chức đó…; (vi) Đồng ý đề xuất việc cấp kinh phí cho nghiên cứu dưới dạng đề tài nghiên cứu cấp cơ sở; (vii) Ban thường trực nghiên cứu tổng hợp, bổ sung các ý kiến để phát hành kết luận Hội nghị…

NH-CKH