Ngày 10/4/2016, Ngân hàng Thế giới (WB) công bố báo cáo cập nhật về triển vọng kinh tế khu vực Đông Á - Thái Bình Dương với nhận định, tăng trưởng kinh tế tại các nước trong khu vực này vẫn bền vững và chỉ giảm nhẹ trong những năm 2016-2018.
Cụ thể là, sau khi tăng 6,5% vào năm 2015, GDP tại các nước Đông Á - Thái Bình Dương sẽ giảm nhẹ xuống 6,3% vào năm 2016 và 6,2% trong năm 2017. Sự giảm tốc này phản ánh đà tăng trưởng kinh tế chậm dần nhưng bền vững hơn tại Trung Quốc với dự báo GDP tại quốc gia này sẽ tăng lần lượt 6,7% và 6,5% trong hai năm 2016-2017 sau khi tăng 6,9% trong năm 2015.
Yếu tố cản trở tăng trưởng kinh tế tại các nước Đông Á - Thái Bình Dương bắt nguồn từ những rủi ro gia tăng trong bối cảnh GDP tại các nước phát triển đạt thấp, GDP tại hầu hết các nước mới nổi tăng chậm dần, giá cả hàng hóa giảm thấp và kéo dài, hoạt động thương mại yếu ớt, thị trường tài chính toàn cầu chao đảo mạnh. Trong bối cảnh đó, các nước trong khu vực này cần tiếp tục ưu tiên chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa thận trọng nhằm hạn chế thiệt hại, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả tái cơ cấu nền kinh tế.
Nếu không tính Trung Quốc, GDP năm 2015 tại các nước trong khu vực này chỉ tăng 4,7%, sau đó cải thiện dần lên 4,8% vào năm 2016 và 4,9% trong năm 2017-2018, chủ yếu nhờ kinh tế tại các nước ASEAN tăng cao. Tuy nhiên, kết quả tăng trưởng kinh tế tại mỗi nước còn tùy thuộc vào hoạt động xuất khẩu, mối quan hệ thương mại với Trung Quốc và với các nước thu nhập cao.
Trong khối ASEAN, kinh tế Philippines và Việt Nam được dự báo tăng cao nhất và đều đạt 6% vào năm 2016, kinh tế Indonesia dự báo tăng 5,1% trong năm 2016 và tăng 5,3% trong năm 2017. Trong giai đoạn 2016-2018, GDP tại Campuchia giảm nhẹ xuống dưới 7%, do giá nông sản ở mức thấp, hoạt động xuất khẩu và du lịch gặp một số khó khăn.
WB nhận định, giá cả thấp và nhu cầu bên ngoài yếu ớt tiếp tục tác động tiêu cực đến tình hình kinh tế tại các nước nhỏ như Lào, Mông Cổ, Papua New Guinea. Tương tự, kinh tế các quốc đảo ngoài khơi Thái Bình Dương cũng gặp khó khăn và chỉ tăng khiêm tốn.
Kinh tế toàn cầu tăng thấp sẽ khiến nhu cầu yếu ớt, cản trở tăng trưởng kinh tế tại các nước đang phát triển trong khu vực ĐôngÁ - Thái Bình Dương, nhất là các nước xuất khẩu. Vì thế, các nước cần theo dõi chặt chẽ những biến động kinh tế toàn cầu, nhất là những rủi ro liên quan đến tình hình nợ nần, nguy cơ giảm phát, GDP tăng thấp tại Trung Quốc, nợ doanh nghiệp và cá nhân tại một số nền kinh tế lớn. Ngoài ra, các nước trong khu vực cần chủ động có biện pháp đối phó với thiên tai, nhất là các quốc đảo ngoài khơi Thái Bình Dương.
Báo cáo khuyến nghị, các nước cần tiếp tục thực hiện chính sách kinh tế vĩ mô thận trọng và đẩy mạnh tái cơ cấu một cách bền vững nhằm ngăn ngừa những biến động kinh tế quốc tế, nhất là những nước có mô hình tăng trưởng kinh tế phụ thuộc vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng và những nước phụ thuộc vào xuất khẩu. Trong đó, Trung Quốc cần nâng cao kỷ luật thị trường trong khu vực tài chính, phân bổ tín dụng theo nguyên tắc thị trường, từng bước mở cửa và đẩy mạnh cạnh tranh trong khu vực kinh tế nhà nước, bảo vệ môi trường.
Trong dài hạn, các chính phủ cần nâng cao tính minh bạch và giải trình, xóa bỏ các rào cản thương mại mang tính khu vực, chủ động có biện pháp khai thác lợi thế của kỹ thuật điện tử và hỗ trợ người lao động, nhất là khả năng thích ứng với nhu cầu trong tình hình kinh tế mới.
Xuân Thanh
Nguồn: WB