Tại Diễn đàn Tài chính Lujiazui 2025 diễn ra ở Thượng Hải, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) Pan Gongsheng đã kêu gọi xây dựng một hệ thống tiền tệ quốc tế, trong đó đồng Nhân dân tệ có thể cạnh tranh trực tiếp với đồng Đô la Mỹ.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Tại diễn đàn, ông Pan Gongsheng đã kêu gọi xây dựng một hệ thống tiền tệ quốc tế trong đó “các đồng tiền có chủ quyền cùng tồn tại và cạnh tranh, tạo ra sự kiểm soát và cân bằng lẫn nhau”. Đồng thời ông cảnh báo về tính bất ổn của hệ thống khi bị chi phối bởi chỉ một đồng tiền, đồng thời nhấn mạnh rủi ro khi đồng tiền này bị biến thành công cụ chính trị trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị.
Theo ông Pan Gongsheng, đồng Đô la Mỹ đã xây dựng được vị thế thống trị và duy trì ảnh hưởng áp đảo suốt nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị toàn cầu đang biến đổi, việc phụ thuộc quá mức vào một đồng tiền duy nhất ngày càng bộc lộ những rủi ro hệ thống. Ông khẳng định trong tương lai, hệ thống tiền tệ quốc tế có thể phát triển theo hướng mà nhiều đồng tiền có chủ quyền cùng tồn tại, cạnh tranh và kiểm soát lẫn nhau.
Tuyên bố này không chỉ là một quan điểm học thuật, mà còn phản ánh chiến lược dài hạn của Trung Quốc trong việc thúc đẩy quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ.
Ông Pan Gongsheng chỉ ra hai sự kiện then chốt đã định hình lại trật tự tiền tệ toàn cầu trong hai thập niên qua là sự ra đời của đồng Euro và sự nổi lên của Nhân dân tệ từ sau khủng hoảng tài chính năm 2008. Đến năm 2025, Nhân dân tệ đã trở thành đồng tiền tài trợ thương mại lớn thứ hai thế giới và đồng tiền thanh toán quốc tế lớn thứ ba.
Những phát biểu này được đưa ra một ngày sau khi Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde cũng bày tỏ quan điểm cho rằng vai trò thống trị của đồng Đô la Mỹ hiện không còn chắc chắn như trước. Bà nhận định, đây là thời điểm để đồng Euro vươn lên giữ vai trò toàn cầu rõ nét hơn.
Sự đồng điệu trong quan điểm giữa hai nhà lãnh đạo ngân hàng trung ương lớn cho thấy thế giới đang bước vào giai đoạn điều chỉnh sâu trật tự tiền tệ quốc tế.
Thông điệp của ông Pan Gongsheng không đồng nghĩa Trung Quốc muốn thay thế đồng Đô la Mỹ trở thành đồng tiền dự trữ toàn cầu, nhất là khi tỷ trọng của đồng Nhân dân tệ trong thương mại quốc tế vẫn còn khiêm tốn. Thay vào đó, nó phản ánh quyết tâm ngày càng lớn của các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc trong việc giảm rủi ro phụ thuộc vào đồng Đô la Mỹ.
Theo ông Allan von Mehren, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Ngân hàng Danske, sự lệ thuộc quá mức vào đồng Đô la Mỹ không chỉ là mối lo của Trung Quốc mà còn hiện hữu ở nhiều quốc gia thuộc Nam bán cầu và cả châu Âu. “Hiện nay đang có một cơ hội thuận lợi khi nhiều quốc gia cũng tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho đồng Đô la Mỹ, điều này giúp Trung Quốc dễ dàng thuyết phục các nước tăng cường giao dịch song phương bằng đồng Nhân dân tệ thay vì Đô la Mỹ” - ông nhận định.
Cũng tại diễn đàn, PBOC đã đưa ra biện pháp nhằm thúc đẩy đồng Nhân dân tệ trở nên phổ biến hơn trên thị trường quốc tế, bao gồm việc thành lập trung tâm vận hành cho đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số.
Dù vậy, việc mở rộng mức độ chấp nhận đồng Nhân dân tệ trên quy mô toàn cầu không phải là điều dễ dàng. Trong nhiều năm qua, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã nỗ lực quốc tế hóa đồng tiền này nhưng thành quả vẫn còn hạn chế.
Theo các chuyên gia kinh tế của Morgan Stanley (một tập đoàn dịch vụ tài chính đa quốc gia có trụ sở chính tại Mỹ), để gia tăng ảnh hưởng tiền tệ, Trung Quốc cần duy trì một nền kinh tế năng động và môi trường pháp lý ổn định.
Để khôi phục niềm tin toàn cầu vào triển vọng tăng trưởng, các chuyên gia của Morgan Stanley cho rằng Trung quốc cần đẩy mạnh vay nợ công để tái cân bằng nền kinh tế và khuyến khích sử dụng đồng Nhân dân tệ.
PC (theo Wallstreet Journal)