Trong các ngày 15-16/11/2015, Hội nghị thượng đỉnh nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới đã diễn ra tại thành phố biển Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ. Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều rủi ro và thách thức: khủng hoảng Syria, biến đổi khí hậu, các hoạt động thương mại và kinh tế toàn cầu ngày càng khó khăn.
Vấn đề trở nên cấp thiết trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có xu hướng tăng chậm lại, nhất là tại các nền kinh tế mới nổi, báo cáo của các tổ chức tài chính quốc tế đều hạ dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu. Trong đó, báo cáo mới nhất của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đưa ra triển vọng ảm đạm khi hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2015 xuống 2,9% và năm 2016 là 3,3%. Tương tự, thương mại toàn cầu dự kiến chỉ tăng 2% trong năm nay, thấp hơn mức tăng 3,4% trong năm 2014. Bên cạnh các rào cản phi thuế quan và biện pháp bảo hộ mậu dịch, sự gia tăng các thỏa thuận thương mại song phương và khu vực là những nguyên nhân chủ yếu cản trở thương mại toàn cầu trong thời gian qua. Ngoài ra, nhu cầu yếu ớt trên toàn cầu và vấn đề cơ cấu tiếp tục cản trở tăng trưởng kinh hiện nay và trong những năm tới. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) dự kiến phải phát hành thêm tiền để vực dậy nền kinh tế vốn đang yếu ớt và tăng lạm phát tại khu vực euro. Trong khi đó, dữ liệu thống kê quý III/2015 cho thấy, kinh tế Nhật bản có dấu hiệu trượt vào suy thoái.
Trước sự gia tăng bất ổn trên các thị trường tài chính và lo ngại về tăng trưởng kinh tế chậm chạp tại phần lớn các nền kinh tế trên thế giới, lãnh đạo các nước G20 cam kết sử dụng mọi công cụ chính sách để khắc phục tình trạng tăng trưởng không đồng đều giữa các nền kinh tế, đặc biệt là ngăn chặn xu hướng GDP tăng chậm tại các nền kinh tế mới nổi.
Trong năm 2015, sự khác biệt về chính sách tiền tệ tiếp tục là vấn đề gai góc đối với các thị trường tài chính và các nhà tạo lập chính sách, khi Ngân hàng Trung ương Mỹ (Fed) đưa ra thông điệp về khả năng tăng lãi suất, chấm dứt thời kỳ lãi suất thấp kỷ lục duy trì từ năm 2006 đến nay. Trên thực tế, kỳ vọng về quyết định chính sách tại Mỹ đã đẩy USD tăng giá, trong khi đa phần các nước còn lại phải vật lộn với khó khăn để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, các doanh nghiệp ngại đầu tư và có xu hướng chuyển tài sản sang USD. Trong đó, các nền kinh tế mới nổi là những nước chịu thiệt hại nhiều nhất do đồng bản tệ mất giá và làn sóng đào thoát nguồn vốn đầu tư. Vì thế, các nhà lãnh đạo nêu bật sự cần thiết phải thận trọng và thông tin rõ ràng về các quyết định chính sách, đảm bảo các thị trường không bị bất ngờ về những quyết định chủ chốt của Fed.
Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về các biện pháp chống thất thu thuế, hạn chế những bất cập trong các quy định về thuế của các quốc gia. Lãnh đạo các quốc gia thành viên G20 cũng đã phê chuẩn kế hoạch xử lý khủng hoảng nhập cư, biến đổi khí hậu, tấn công mạng và công bằng xã hội. Đây là những dấu hiệu cho thấy, các nhà lãnh đạo đã tập trung mối quan tâm và thống nhất hành động nhằm đối phó với những vấn đề ngày càng khó khăn.
HTT (Nguồn: Bloomberg, OECD, Reuters)