Sau tiết lộ của NHNN về việc năm 2016 sẽ sử dụng cơ chế mới trong điều hành tỷ giá, thị trường ngoại hối những ngày cuối năm khá trầm lắng. Tỷ giá USD/VND niêm yết tại các NHTM cũng rời mức kịch trần sau hơn một tuần neo cao ở mức 22.547 đồng/USD. Ngày 31/12, ngày cuối cùng của năm 2015, tỷ giá mua vào – bán ra tại các NHTM phổ biến ở mức 22.450 đồng/USD – 22.540 đồng/USD.
Điều hành tỷ giá:
Thả nổi có quản lý
Với cách thức điều hành tỷ giá mới sẽ cho phép tỷ giá phản ứng linh hoạt, kịp thời hơn với diễn biến trong nước và quốc tế
Quang Cảnh
“Xoay” quanh tỷ giá trung tâm
Sau tiết lộ của NHNN về việc năm 2016 sẽ sử dụng cơ chế mới trong điều hành tỷ giá, thị trường ngoại hối những ngày cuối năm khá trầm lắng. Tỷ giá USD/VND niêm yết tại các NHTM cũng rời mức kịch trần sau hơn một tuần neo cao ở mức 22.547 đồng/USD. Ngày 31/12, ngày cuối cùng của năm 2015, tỷ giá mua vào – bán ra tại các NHTM phổ biến ở mức 22.450 đồng/USD – 22.540 đồng/USD. “Tỷ giá rời mức kịch trần và khá ổn định trong tuần cuối năm 2015 còn do cơ chế tỷ giá mới đang chạy “rốt – đa” trước khi áp dụng chính thức ngay đầu năm 2016” – lãnh đạo một NHTM thông tin.
Như vậy, với thông điệp NHNN tiếp tục “đánh” vào tâm lý của giới đầu cơ, hoặc những người vẫn kỳ vọng vào việc giữ USD. Đưa ra thông điệp điều hành tỷ giá năm 2016, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, quan điểm điều hành chính sách tỷ giá của NHNN vẫn luôn nhất quán và kiên định mục tiêu ổn định thị trường ngoại hối, nâng cao vị thế của đồng Việt Nam, từ đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý. “NHNN vẫn sẽ công bố tỷ giá nhưng khác ở chỗ tỷ giá có thể được điều chỉnh lên/xuống hàng ngày” – Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh và cho biết, tỷ giá do NHNN công bố sẽ được xác định trên cơ sở: Tham chiếu diễn biến của đồng USD và một số đồng tiền trên thế giới; tham chiếu tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng; và trên cơ sở các cân đối vĩ mô, tiền tệ, mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ và chính sách kinh tế vĩ mô.
Các chuyên gia đánh giá, việc NHNN điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt hơn phù hợp với bối cảnh thương mại và đầu tư quốc tế sẽ luân chuyển nhanh hơn và mạnh hơn sau hàng loạt các hiệp định thương mại tự do đã được ký kết. Hay nói cách khác, NHNN đưa ra tỷ giá trung tâm, tỷ giá này sẽ được điều chỉnh lên/ xuống hàng ngày và có biên độ dao động +/-3%. Tỷ giá này được công bố hàng ngày trên Cổng thông tin điện tử của NHNN.
NHNN sẽ can thiệp bằng cách nào?
Theo Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, việc cân nhắc mức độ tham chiếu các yếu tố nêu trên sẽ được NHNN cân nhắc kỹ lưỡng, vừa đảm bảo yếu tố linh hoạt vừa đảm bảo yếu tố quản lý theo đúng chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý đã được xác định tại các văn bản về quản lý ngoại hối hiện hành.
Cách thức điều hành tỷ giá mới này sẽ cho phép chúng ta phản ứng linh hoạt, kịp thời hơn với diễn biến trong nước và quốc tế. Bên cạnh việc điều hành tỷ giá theo cách thức mới, NHNN nỗ lực thực hiện các giải pháp CSTT đồng bộ để đảm bảo mục tiêu ổn định thị trường ngoại hối, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.
Một chuyên gia NH cho rằng, từ thông điệp của NHNN có thể hiểu là cơ chế tỷ giá thả nổi, không có nghĩa rằng thả nổi hoàn toàn mà vẫn đảm bảo quản lý của Nhà nước, phù hợp với diễn biến thị trường và bối cảnh kinh tế vĩ mô. “Tôi cho rằng, chúng ta chọn hình thức này là phù hợp. Bởi ở góc độ nào đó thì thị trường ngoại hối của chúng ta chưa thể đáp ứng được việc thả nổi hoàn toàn. Và vẫn cần sự can thiệp cần thiết ở thời điểm “quan trọng” để hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế nhưng cũng không quên nhiệm vụ kiểm soát lạm phát” – vị chuyên gia nói.
Chính vì cách thức điều hành tỷ giá thả nổi có quản lý nên cách thức can thiệp thị trường của NHNN cũng sẽ khác với trước đây. Theo nguồn tin của phóng viên, bên cạnh tỷ giá trung tâm thì cách thức can thiệp thị trường ngoại tệ của NHNN cũng có điểm mới trong năm 2016. Lãnh đạo một vụ chức năng của NHNN tiết lộ: nếu như trước đây, NHNN can thiệp thị trường ngoại tệ, thực hiện mua bán giao ngay, thì giờ đây, thực hiện mua bán kỳ hạn. “Mua bán kỳ hạn này là bước tiến trong phương thức hoạt động, vì trước đây chưa bao giờ thực hiện” – đại diện vụ chức năng của NHNN nhấn mạnh.
Ưu điểm của phương thức giao dịch kỳ hạn là NHNN không cần tuyên bố cứng điều chỉnh tỷ giá bao nhiêu mà sử dụng các công cụ kỹ thuật, dẫn dắt kỳ vọng của thị trường, hạn chế tác động tiêu cực từ yếu tố tâm lý. Về phía NHNN, khi cầu ngoại tệ tăng vào những thời điểm nhất định đáng lẽ phải bán lượng lớn ngoại tệ thì với cách thức mua kỳ hạn, TCTD hoàn toàn có thể cân nhắc việc mua từ NHNN hay từ thị trường sẽ có lợi hơn. Việc này sẽ giúp giảm lượng ngoại tệ NHNN bán ra và hạn chế rủi ro tỷ giá cho cả TCTD và DN. Cơ chế tỷ giá mới này chính là mục tiêu để thích nghi với các thách thức mới về thị trường ngoại hối trong thời gian tới. Vì bản thân thị trường ngoại hối quốc tế cũng đã thay đổi rất nhiều thời gian qua như việc Trung Quốc phá giá đồng NDT, Fed tăng lãi suất… và những biến động khó lường đoán hơn, độ dao động lớn hơn. Đặc biệt, ngay trong báo cáo của HSBC mới đây cũng nhận định: “việc Trung Quốc thay đổi cơ chế điều hành tỷ giá, Fed tăng lãi suất đã làm thay đổi cuộc chơi với các NHTW các nước”. Vì thế, phương thức điều hành tỷ giá mới này tiếp tục cho thấy sự chủ động, linh hoạt của NHNN, nhất là trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng.