Những lý do khiến Fed “án binh bất động” trong việc hạ lãi suất

Dù chịu nhiều sức ép từ chính quyền Trump cũng như kỳ vọng của thị trường, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vẫn quyết định duy trì mức lãi suất chính sách trong khoảng 4,25 - 4,50%. Có nhiều lý do khiến Fed chưa vội điều chỉnh chính sách tiền tệ trong giai đoạn hiện nay.

Dữ liệu kinh tế còn nhiều biến động khó lường

Hiện nay, Fed chủ yếu dựa vào chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (Personal Consumption Expenditures - PCE) làm thước đo chính để đánh giá xu hướng lạm phát, do chỉ số này phản ánh hành vi tiêu dùng rộng hơn và ít biến động hơn so với chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Tuy nhiên, trong vài tháng đầu năm 2025, độ tin cậy của một số dữ liệu kinh tế quan trọng đã bị đặt dấu hỏi. Đáng chú ý, Bộ Lao động Mỹ vào tháng 02/2025 đã điều chỉnh giảm mạnh tổng số việc làm được ghi nhận trong giai đoạn từ tháng 3/2023 đến tháng 12/2024, với con số điều chỉnh lên tới 818.00 vị trí, cho thấy tình trạng ban đầu đã được đánh giá lạc quan hơn thực tế (Reuters, 2025).

Nguồn ảnh: Internet

Ngoài ra, theo một báo cáo điều tra của Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS), tình trạng thiếu hụt nhân viên thu thập dữ liệu điều tra thực địa trong năm 2024 đã khiến chỉ số CPI trở nên kém chính xác hơn, do các mẫu khảo sát giá tiêu dùng không được thu thập đầy đủ và kịp thời (Bloomberg, 2025). Những bất ổn về chất lượng dữ liệu như vậy đã khiến Fed phải duy trì lập trường thận trọng hơn trong các quyết định chính sách tiền tệ, tránh việc hạ lãi suất quá sớm khi chưa có đủ cơ sở rõ ràng từ thực tế kinh tế.

Tác động kéo dài của chính sách thuế quan và kỳ vọng lạm phát

Fed đang tỏ ra đặc biệt thận trọng trước nguy cơ xảy ra kịch bản "stagflation" - tình trạng lạm phát cao kéo dài trong khi tăng trưởng kinh tế chững lại. Một trong những nguyên nhân khiến Fed dè dặt trong việc nới lỏng chính sách tiền tệ là tác động kéo dài từ các biện pháp thuế quan được ban hành dưới thời chính quyền Trump.

Trong bài viết đăng trên trang web chính thức của Cục Dự trữ Liên bang Atlanta ngày 03/6/2025, Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic lưu ý rằng các mức thuế áp đặt thời gian qua đang tiếp tục tạo ra "một mức độ bất định lớn" đối với tăng trưởng và giá cả. Ông cho rằng chính sách tiền tệ nên duy trì thế phòng thủ vì "chúng ta có đủ không gian để kiên nhẫn, chờ xem bất định hiện tại sẽ ảnh hưởng như thế nào đến thị trường lao động và lạm phát" (Federal Reserve Bank of Atlanta, 2025).

Cùng ngày, tại một sự kiện do Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (Council on Foreign Relations) tổ chức ở New York, Thống đốc Fed Cook cũng đưa ra quan điểm tương tự. Bà cảnh báo rằng các thay đổi về chính sách thương mại đang bắt đầu tác động tiêu cực tới nền kinh tế, đồng thời dự báo tốc độ tăng trưởng có thể chậm lại trong thời gian tới. "Chúng ta đang chứng kiến những dấu hiệu cho thấy các rào cản thương mại đã làm giảm tốc độ mở rộng hoạt động kinh tế so với năm trước" - bà phát biểu (Reuters, 2025).

Trước đó, trong một hội thảo học thuật tại Đại học Stanford ngày 09/5/2025, bà Lisa Cook cũng từng nhấn mạnh rằng các biện pháp thuế quan không chỉ làm gia tăng chi phí đầu vào mà còn kìm hãm năng suất của nền kinh tế Mỹ. Những yếu tố này, theo bà, là lý do khiến Fed buộc phải hành động thận trọng hơn trong các quyết định về lãi suất (Reuters, 2025).

Thị trường lao động Mỹ vẫn thể hiện sự ổn định

Báo cáo việc làm do Bộ Lao động Hoa Kỳ công bố ngày 07/6/2025 cho thấy nền kinh tế Mỹ đã tạo thêm khoảng 139.000 việc làm trong tháng 5 - một con số tuy thấp hơn kỳ vọng, nhưng vẫn cho thấy thị trường lao động tiếp tục duy trì sự vững vàng. Đáng chú ý, thu nhập bình quân đầu người trong cùng kỳ cũng tăng 0,4%, phản ánh rằng sức cầu tiêu dùng vẫn ở mức cao và người lao động có khả năng chi tiêu ổn định (U.S. Bureau of Labor Statistics, 2025).

Chính từ những dấu hiệu này, nhiều chuyên gia cho rằng việc Fed vội vàng cắt giảm lãi suất ở thời điểm hiện tại có thể dẫn tới rủi ro kích thích nhu cầu quá mức, từ đó làm gia tăng áp lực lạm phát - điều mà Fed vẫn đang cố gắng kiểm soát sau chu kỳ thắt chặt mạnh mẽ kéo dài từ năm 2022 - 2023. Trên thực tế, trong cuộc họp báo gần đây, Chủ tịch Fed Jerome Powell tái khẳng định rằng: "Chúng tôi cần thấy thêm bằng chứng cho thấy áp lực lạm phát đang thực sự giảm trước khi có thể điều chỉnh chính sách" (Reuters, 2025).

Những phát biểu thận trọng từ các quan chức Fed

Trong bối cảnh thị trường kỳ vọng về khả năng Fed sớm nới lỏng chính sách tiền tệ, nhiều quan chức của Fed vẫn thể hiện quan điểm thận trọng. Phát biểu tại Hội nghị Tài chính toàn cầu diễn ra ở Chicago ngày 05/6/2025, ông Austan Goolsbee - Chủ tịch Fed khu vực Chicago cho biết, Fed có thể xem xét việc cắt giảm lãi suất trong vòng 12 - 15 tháng tới nếu các điều kiện kinh tế phù hợp. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng hiện tại vẫn còn quá sớm để hành động do "chúng tôi chưa đánh giá được đầy đủ tác động kéo dài của các chính sách thuế quan từ nhiệm kỳ trước" (Reuters, 2025).

Cùng quan điểm thận trọng, Thống đốc Fed Christopher Waller trong bài phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Hoa Kỳ tổ chức tại Washington ngày 06/6/2025 cũng bày tỏ rằng khả năng điều chỉnh lãi suất vào cuối năm nay là có thể xảy ra, nhưng mọi quyết định sẽ phải "dựa hoàn toàn vào các dữ liệu kinh tế khách quan, không bị chi phối bởi bất kỳ áp lực chính trị nào" (MarketWatch, 2025).

Sự dè dặt từ giới phân tích tài chính

Nhiều chuyên gia tài chính hàng đầu vẫn giữ quan điểm thận trọng về chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (Fed). Ông Vincent Reinhart - nhà kinh tế trưởng tại BNY Mellon trong một cuộc phỏng vấn với Kiplinger vào đầu tháng 6/2025 cho biết, Fed sẽ tiếp tục duy trì lập trường cẩn trọng nhằm bảo vệ tính độc lập của ngân hàng trung ương và tránh bị tác động bởi các yếu tố chính trị trước thềm cuộc bầu cử tổng thống (Kiplinger, 2025). Đồng quan điểm, ông Greg McBride - chuyên gia phân tích tài chính trưởng của Bankrate cũng nhận định rằng việc Fed "chậm mà chắc" là chiến lược cần thiết trong môi trường kinh tế còn nhiều bất định hiện nay (Bankrate, 2025).

Về phía các tổ chức tài chính lớn, cả JPMorgan Chase và Bank of Montreal (BMO) đều đưa ra dự báo rằng Fed có thể hạ lãi suất hai lần trong nửa cuối năm 2025. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra nếu các dữ liệu kinh tế, đặc biệt là chỉ số lạm phát cho thấy xu hướng giảm bền vững và đà tăng trưởng có dấu hiệu suy yếu rõ rệt. Trong báo cáo cập nhật công bố ngày 04/6/2025, các nhà phân tích của JPMorgan lưu ý rằng: “Chúng tôi không kỳ vọng Fed sẽ hành động cho đến khi có bằng chứng rõ ràng hơn về việc lạm phát đang quay trở lại mục tiêu 2%” (JPMorgan, 2025). Tương tự, BMO cũng nhấn mạnh rằng lộ trình cắt giảm lãi suất sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào dữ liệu thực tế trong các quý tới (BMO Capital Markets, 2025).

Kết luận

Fed vẫn giữ quan điểm thận trọng trong việc điều hành lãi suất, do còn nhiều yếu tố bất định về kinh tế, lạm phát chưa đủ xa mục tiêu, và thị trường lao động vẫn còn vững. Nhìn chung, cách tiếp cận “dữ liệu dẫn đường” của Fed như phát biểu từ các quan chức như Goolsbee, Waller, Bostic, Cook hay các chuyên gia như Reinhart tiếp tục thể hiện một lập trường kiên định, cân bằng giữa ổn định giá cả và hỗ trợ tăng trưởng bền vững.

Quỳnh Anh