Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) nhận được 01 kiến nghị của cử tri thành phố Hà Nội gửi tới sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV do Văn phòng Chính phủ chuyển đến theo văn bản số 8502/VPCP-QHĐP ngày 20/11/2024.
Kiến nghị của cử tri: “Cử tri đề nghị Chính phủ xem xét, chỉ đạo các Bộ, ngành chức năng nghiên cứu, ban hành chính sách về miễn, giảm thuế; giãn nợ, giảm lãi suất, không thu lãi hoặc được vay với lãi suất thấp, thủ tục vay vốn thuận lợi đối với người nông dân bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.”
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trân trọng cảm ơn Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội và xin báo cáo như sau:
Trong nhiều năm qua, NHNN và ngành Ngân hàng luôn xác định nông nghiệp, nông thôn, nông dân là các đối tượng, lĩnh vực ưu tiên đầu tư vốn tín dụng theo đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước; theo đó, NHNN đã trình Chính phủ ban hành riêng 01 Nghị định về chính sách tín dụng đối với lĩnh vực này1. Trong đó, do đặc thù của ngành nông nghiệp và người nông dân luôn chịu tác động nặng nề bởi thiên tai, dịch bệnh, tại Nghị định của Chính phủ đã quy định các cơ chế, chính sách rủi ro đặc thù như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ; khoanh nợ trong trường hợp thiên tai, dịch bệnh xảy ra trên phạm vi rộng... Đồng thời, tại các Thông tư hướng dẫn của NHNN2 đã quy định TCTD xem xét thực hiện các biện pháp hỗ trợ khác (như miễn, giảm lãi vay) nhằm giúp khách hàng khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, trước tình hình thiên tai, dịch bệnh thường xuyên xảy ra, NHNN và ngành ngân hàng đã triển khai nhiều giải pháp để góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng, trong đó có nông dân; cụ thể:
- Từ năm 2020 tới nay, trước ảnh hưởng của dịch Covid-19 và để tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng sau đại dịch, NHNN đã ban hành chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ góp phần tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng vay vốn ở tất cả các lĩnh vực, ngành nghề (bao gồm cả lĩnh vực nông nghiệp), giúp khách hàng được cơ cấu lại nợ phù hợp với dòng tiền mà không bị chuyển sang nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn; từ đó tạo điều kiện cho khách hàng được tiếp tục vay mới nhằm duy trì, phục hồi sản xuất kinh doanh, từng bước vượt qua khó khăn, thực hiện trả nợ đúng hạn cho TCTD theo thời hạn cơ cấu lại.
Kết quả, đối với chính sách cơ cấu cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, các TCTD đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho hơn 01 triệu khách hàng (bao gồm cả khách hàng thuộc lĩnh vực nông nghiệp) với giá trị nợ lũy kế là trên 700 nghìn tỷ đồng. Đối với chính sách cơ cấu cho khách hàng gặp khó khăn (sau chính sách cơ cấu Covid), các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho gần 300 nghìn lượt khách hàng với tổng giá trị nợ gốc và lãi được cơ cấu lũy kế là trên 255 nghìn tỷ đồng.
Đồng thời, ngành ngân hàng đã tiết giảm chi phí hoạt động, dùng chính nguồn lực của mình để hỗ trợ giảm lãi cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 với tổng số tiền đã giảm khoảng 50.000 tỷ đồng.
- Gần đây nhất, trước ảnh hưởng, thiệt hại do cơn bão số 3 (Yagi), NHNN đã có nhiều văn bản, tổ chức các cuộc họp, Hội nghị để chỉ đạo các TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ; xem xét miễn giảm lãi vay, hạ lãi suất; tiếp tục cho vay mới khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão theo các chương trình, các gói tín dụng mới với lãi suất phù hợp… Đến nay, đã có 35 ngân hàng đăng ký tham gia gói hỗ trợ với quy mô 405.000 tỷ đồng cho vay mới và hạ lãi suất; trong đó, dành khoảng 300.000 tỷ đồng cho vay mới khôi phục sản xuất kinh doanh với lãi suất thấp. Đến 30/11/2024, theo báo cáo các NHTM đã thực hiện: (i) cho vay mới theo các chương trình ưu đãi với doanh số lũy kế là khoảng 43 nghìn tỷ đồng; (ii) hạ lãi suất cho những khoản vay hiện hữu đối với dư nợ khoảng 102 nghìn tỷ đồng.
Hiện, NHNN đã: (i) trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1510/QĐ-TTg ngày 04/12/2024 quy định về phân loại tài sản có, mức trích lập dự phòng rủi ro, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro đối với khoản nợ của khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt; lũ, sạt lở đất sau bão số 3; (ii) ban hành Thông tư 53/2024/TT-NHNN ngày 04/12/2024 quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu thời hạn trả nợ đối với khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt, lũ, sạt lở đất sau cơn bão số 3. Với các quy định này, khách hàng vay vốn tại TCTD gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt, lũ, sạt lở đất sau cơn bão số 3 được TCTD xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ; chính sách được thực hiện đến hết ngày 31/12/2025.
Trên đây là ý kiến trả lời của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về nội dung kiến nghị của cử tri thành phố Hà Nội. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trân trọng cảm ơn và rất mong tiếp tục nhận được sự quan tâm của cử tri đối với hoạt hoạt động ngân hàng./.