Bảng câu hỏi thực hiện báo cáo điện tử về Phòng, chống rửa tiền (dùng cho TCTD)

STT

Nội dung câu hỏi

Trả lời

Phần I – Cách thức và cấu trúc báo cáo

1.1

Báo cáo điện tử về phòng, chống rửa tiền được gửi bằng cách nào?

Các TCTD sử dụng kết nối máy chủ nhận báo cáo, cài đặt phần mềm truyền file theo giao thức SFTP (WinSCP), đăng nhập bằng tài khoản/mật khẩu do Cục PCRT cung cấp gửi file báo cáo điện tử hàng ngày. Tài liệu hướng dẫn: Hướng dẫn quy trình thực hiện báo cáo trên mục Công nghệ, chuyên mục Phòng, chống rửa tiền (website: https://www.sbv.gov.vn).

1.2

Báo cáo CTR, PTR là báo cáo gì? Thực hiện báo cáo như thế nào.

CTR (Cash Transaction Report) là báo cáo giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo (Khoản 3, Điều 3 Luật PCRT) khi một khách hàng thực hiện giao dịch bằng tiền mặt, ngoại tệ tiền mặt có tổng giá trị từ 400.000.000 đồng trở lên trong 01 ngày (có thể có 01 hoặc nhiều giao dịch).

Báo cáo PTR (Production Transaction Report) là báo cáo sử dụng tiền mặt để thực hiện giao dịch mua bán hàng hóa dịch vụ. Ví dụ: mua vàng, bất động sản, đồng tiền quy ước trong casino....

Ví dụ 1: Khách hàng X thực hiện 3 giao dịch trong ngày 01/03/2024:

- (1) Rút tiền mặt tại TCTD A: 350.000.000 đồng,

- (2) Gửi tiền tại TCTD A: 30.000.000 đồng,

- (3) Rút tiền tại TCTD A: 20.000.000 đồng.

Như vậy ngày 01/03/2024, TCTD A thực hiện báo cáo CTR gồm 03 giao dịch tiền mặt của khách hàng X, trong đó có 02 giao dịch rút và 01 giao dịch gửi.

Ví dụ 2: Khách hàng X thực hiện 2 giao dịch trong ngày 02/3/2024:

- (1) Nộp tiền mặt vào tài khoản của khách hàng Y tại TCTD A: 200.000.000 đồng,

- (2) Rút tiền mặt tại tài khoản của mình tại TCTD A: 200.000.000 đồng.

TCTD A thực hiện báo cáo CTR của khách hàng X gồm 02 giao dịch nêu trên.

Ví dụ 3: Khách hàng X nộp tiền 400.000.000 đồng tiền mặt tại TCTD A để mua USD. TCTD A chỉ báo cáo giao dịch nộp CTR 400.000.000 đồng (khoản 2 Điều 6 Thông tư 09).

1.3

Báo cáo DWT là báo cáo gì?

DWT (Domestic Wired Tranfer) là báo cáo chuyển tiền điện tử trong nước (các tổ chức tài chính tham gia giao dịch cùng ở Việt Nam) từ tài khoản sang tài khoản, tài khoản sang ví và ngược lại với mức giá trị từ 500.000.000 đồng trở lên, mức giá trị được tính theo mỗi giao dịch. Tổ chức tài chính khi cung ứng dịch vụ cho khách hàng là Người khởi tạo hoặc Người thụ hưởng đều phải báo cáo. Người khởi tạo có thể là Người thụ hưởng.

Giao dịch DWT phát sinh từ nhiều dịch vụ/ nghiệp vụ do TCTC cung cấp, để đảm bảo thông tin báo cáo chính xác đề nghị TCTC nghiên cứu kỹ hướng dẫn tại Phụ lục 2 Công văn 4878.

1.4

Báo cáo EFT là báo cáo gì?

(Electronic Fund Tranfer) là báo cáo chuyển tiền điện tử quốc tế là giao dịch chuyển tiền điện tử ra vào Việt Nam (có ít nhất một TCTC tham gia giao dịch ở ngoài Việt Nam) có mức giá trị từ 1000 đô la Mỹ trở lên hoặc ngoại tệ khác có giá trị tương đương, mức giá trị được tính theo mỗi giao dịch. Tổ chức tài chính khởi tạo lệnh chuyển tiền và Tổ chức tài chính thụ hưởng thực hiện báo cáo. Tổ chức tài chính trung gian có trách nhiệm giữ thông tin đầy đủ trên lệnh chuyển tiền và cung cấp cho Tổ chức tài chính trung gian khác hoặc Tổ chức tài chính thụ hưởng và không phải thực hiện báo cáo.

1.5

Yêu cầu về tên file báo cáo như thế nào

Tên file báo cáo phải đúng quy định về số lượng, định dạng, độ dài và trùng với dòng tiêu đề (header) trong file, tên file gồm 5 trường thông tin:

- Mã TCTD: mã 8 số do NHNN cấp,

- Ngày giao dịch: ngày thực hiện giao dịch,

- Loại báo cáo: các mã báo cáo gồm 3 ký tự,

- Hình thức: Mã hình thức báo cáo gồm 3 loại: Báo cáo gửi lần đầu (GLD), báo cáo gửi lại (GLA) và báo cáo gửi bổ sung (GBS). Tham chiếu mục 1.7.

- Số thứ tự: Số thứ tự file theo ngày. Số thứ tự file giúp TCTD quản lý và so sánh với file đã gửi để tránh trùng lặp. Khi gửi nhiều hơn 01 file có trùng 4 trường thông tin nêu trên thì phải thay đổi số thứ tự khi thực hiện báo cáo. (Ví dụ: TCTD báo cáo lại file bị lỗi GLA). Có thể lựa chọn số bất kỳ tử 000 – 999. Tuy nhiên, đề nghị đặt số thứ tự tăng dần từ 001 cho mỗi loại báo cáo để thuận lợi cho việc đối chiếu. Hệ thống sẽ trả ra lỗi trùng lặp tên file.

1.6

Thời hạn gửi file báo cáo điện tử về phòng chống rửa tiền vào thời điểm nào? Có thể gửi báo cáo sau thời gian quy định hay không.

Định kỳ cuối ngày làm việc phải tổng hợp báo cáo và gửi, thời hạn chậm nhất là đến 16h ngày làm việc tiếp theo. Nếu báo cáo được gửi sau 16h, ĐTBC sẽ bị đánh giá là báo cáo muộn, không đúng thời hạn.

1.7

Thế nào là không báo cáo đúng thời hạn, gửi thiếu báo cáo hoặc không báo cáo giao dịch có giá trị lớn, giao dịch chuyển tiền điện tử về phòng, chống rửa tiền.

Báo cáo không đúng thời hạn là việc đã thực hiện báo cáo những giao dịch phải báo cáo sau thời gian quy định (thời hạn theo quy định là 16h sau ngày phát sinh giao dịch).

Gửi thiếu báo cáo là báo cáo không đầy đủ giao dịch phải báo cáo theo quy định.

Không báo cáo là việc không hoặc chưa báo cáo những giao dịch phải báo cáo theo quy định tại thời điểm cơ quan có thẩm quyền phát hiện, nhắc nhở.

1.8

Phân biệt và thực hiện gửi các báo cáo theo mã báo cáo như thế nào?

- Báo cáo gửi lần đầu (mã GLD) là báo cáo được gửi lần đầu tiên khi phát sinh giao dịch. Các báo cáo này khi chỉnh sửa, gửi lại sẽ sử dụng mã GLA (trừ trường hợp gửi bổ sung).

- Báo cáo bổ sung (mã GBS) là báo cáo những giao dịch chưa được gửi hoặc thiếu, không đúng với thời hạn (thường là sau ngày) gửi báo cáo. Trước khi gửi báo cáo bổ sung TCTD phải có văn bản gửi Cục PCRT, sau khi có văn bản phản hồi của Cục PCRT mới thực hiện gửi báo cáo bổ sung (điểm a Khoản 3 Điều 10 Thông tư 09/2023/TT-NHNN). Những báo cáo GBS sẽ không được đưa vào hệ thống nếu không được chấp thuận bằng văn bản. Đối với các file báo cáo GBS nếu gửi lại do lỗi, TCTD vẫn dùng mã GBS và thay đổi số thứ tự.

- Báo cáo chỉnh sửa (mã GLA) là báo cáo các giao dịch đã gửi, bị lỗi (thông tin qua file log) hoặc giao dịch đã báo cáo được TCTD phát hiện lỗi cần sửa thông tin giao dịch. Khi gửi báo cáo chỉnh sửa TCTD có văn bản hoặc thư điện tử gửi Cục PCRT. Cục PCRT sẽ phản hồi qua email về cách thức và phương án gửi lại báo cáo. TCTD không phải thông báo khi gửi lại những giao dịch khi sửa lỗi báo cáo nhận được từ file log tại thư mục /Download do hệ thống tự động đẩy ra. Tên file báo cáo chỉnh sửa, sửa lỗi có mã GLA.

- Cục PCRT chỉ phản hồi log và đánh giá tuân thủ tính tuân thủ của TCTD trên cơ sở các báo cáo nhận được (sau khi giao dịch được thực hiện). TCTD chủ động rà soát, đối chiếu và chịu trách nhiệm về tính chính xác, đầy đủ của thông tin, giao dịch phải báo cáo.

1.9

Xử lý lỗi báo cáo như thế nào?

Hệ thống sẽ tự động đẩy ra các giao dịch lỗi trong báo cáo hoặc toàn bộ báo cáo nếu có lỗi do cấu trúc. Các TCTD phải gửi lại các dữ liệu bị lỗi sau khi đã được sửa (những giao dịch không bị lỗi không phải gửi lại). Căn cứ log file tại thư mục /Download và Bảng mã lỗi để chỉnh sửa bổ sung thông tin giao dịch. TCTD đối chiếu thông tin lại file log với mã lỗi tại Bảng mã lỗi (tổng hợp 132 lỗi, trong đó 14 mã lỗi cấu trúc file, 37 mã lỗi báo cáo CTR, 35 mã lỗi báo cáo DWT và 46 mã lỗi EFT) để xác định lỗi.

Phần II – Nội dung báo cáo

2.1

Khách hàng chuyển tiền từ tài khoản này sang tài khoản khác của chính họ tại 1 TCTD có phải thực hiện báo cáo không?

Khái niệm chuyển tiền điện tử là giao dịch thực hiện bằng phương thức điện tử theo yêu cầu của người khởi tạo thông qua tổ chức tài chính nhằm chuyển một số tiền nhất định cho người thụ hưởng tại tổ chức tài chính của người thụ hưởng. Người thụ hưởng có thể là người khởi tạo. Trường hợp, khách hàng chuyển tiền từ 02 tài khoản của chính họ thì khách hàng đó vừa là người khởi tạo vừa là người thụ hưởng. TCTD báo cáo vừa đóng vai trò TCTD khởi tạo vừa là TCTD thụ hưởng. Do đó, TCTD sẽ báo cáo 02 giao dịch DWT gửi và nhận.

Ví dụ 1: TCTC A thực hiện dịch vụ chuyển tiền theo yêu cầu của khách hàng X cho khách hàng Y tại TCTC B, báo cáo DWT như sau:

- TCTD A báo cáo giao dịch DWT chuyển tiền từ khách hàng X cho khách hàng Y.

- TCTD B báo cáo giao dịch DWT nhận tiền của khách hàng Y từ khách hàng X.

Ví dụ 2: TCTC A chuyển tiền theo yêu cầu của khách hàng X từ tài khoản/ví của khách hàng X một sang tài khoản/ví khác tại chính TCTC A, TCTC A báo cáo 02 giao dịch DWT như sau:

- Giao dịch chuyển tiền DWT từ tài khoản/ví chuyển tiền của khách hàng X sang tài khoản/ví nhận tiền.

- Giao dịch nhận tiền DWT từ tài khoản/ ví nhận tiền.

Ví dụ 3: TCTC A thực hiện yêu cầu rút tiền tại tài khoản/ví của khách hàng X, TCTC A báo cáo 02 giao dịch DWT như sau:

- Giao dịch chuyển tiền từ tài khoản/ví của TCTD A cho khách hàng X.

- Giao dịch nhận tiền của khách hàng X từ tài khoản/ ví của TCTC A.

2.2

Trong trường hợp giao dịch thẻ bị hoàn, hủy là do Đơn vị chấp nhận thẻ từ chối giao dịch, lỗi kỹ thuật phải hủy giao dịch…vẫn thể hiện trên sao kê của khách hàng. Những giao dịch này có phải báo cáo không?

Những giao dịch không thực hiện được hoặc không thành công và giao dịch thuộc Khoản 5 Điều 9 Thông tư 09 không phải báo cáo.

2.3

Giao dịch thanh toán phí dịch vụ, thu phí từ khách hàng theo hợp đồng dịch vụ với TCTD có phải báo cáo không?

Phải thực hiện báo cáo. Với trường hợp TCTD điều chỉnh bút toán hạch toán mà không có yêu cầu khởi tạo giao dịch thì không phải thực hiện báo cáo.

2.4

Giao dịch tiền gửi, giao dịch giải ngân tiền vay có phải báo cáo không?

Phải thực hiện báo cáo.

2.5

Các giao dịch chuyển tiền điện tử khi thực hiện Nghiệp vụ chiết khấu bộ chứng từ xuất khẩu/ Tài trợ nhập khẩu và Tài trợ Nhà cung cấp – Bao thanh toán cho khách hàng có phải báo cáo không?

Phải thực hiện báo cáo.

2.6

Giao dịch chuyển tiền quốc tế từ nước ngoài về Việt Nam chuyển qua một số TCTD sẽ thực hiện báo như thế nào.

Ví dụ: TCTD A tại Việt Nam nhận giao dịch chuyển tiền điện tử quốc tế từ Hoa Kỳ sau đó chuyển sang TCTD B (tại VN), sau đó TCTD B chuyển cho TCTD C là TCTD thụ hưởng. Trong trường hợp này thực hiện báo cáo như thế nào?

Các TCTD thực hiện như sau:

- TCTD A không phải báo cáo, nhưng phải cung cấp đầy đủ thông tin trên điện cho TCTD B xác định được đây là giao dịch chuyển tiền quốc tế,

- TCTD B không phải báo cáo, nhưng phải cung cấp đầy đủ thông tin trên điện cho TCTD C xác định được đây là giao dịch chuyển tiền quốc tế,

- TCTD C báo cáo giao dịch EFT đến và giao dịch CTR (nếu có) nếu trả tiền mặt cho khách hàng thụ hưởng hoặc DWT (nếu có) nếu chuyển tiền vào tài khoản của khách hàng.

2.7

Giao dịch lô được báo cáo như thế nào? Ví dụ: TCTD A nhận khoản tiền 10 tỷ đồng từ công ty X để chuyển trả lương cho cán bộ của công ty, trong đó có ông K là Tổng giám đốc có mức lương 700 triệu và ông P là Phó tổng giám đốc có mức lương 500 triệu sẽ phải báo cáo như thế nào.

Nếu trả lương qua tài khoản, TCTD A sẽ thực hiện báo cáo như sau:

- Báo giao dịch của Công ty X tại thời điểm chuyển tiền 10 tỷ đồng.

- Báo cáo giao dịch DWT liên quan đến ông K: 01 giao dịch chuyển tiền 700 triệu đồng từ công ty X; 01 giao dịch chuyển 700 triệu đồng cho ông K.

- Báo cáo giao dịch DWT liên quan đến ông P: 01 giao dịch chuyển tiền 500 triệu đồng từ công ty X; 01 giao dịch chuyển tiền 500 triệu đồng cho ông P.

Các giao dịch trả lương cho cán bộ khác dưới ngưỡng không phải báo cáo.

2.8

Khách hàng dùng thẻ do TCTD A phát hành rút tiền mặt tại máy ATM của TCTD B thì có phải gửi báo cáo CTR không và tổ chức nào phải báo cáo?

TCTD phát hành thẻ sẽ phải thực hiện báo cáo khi phát sinh giao dịch. Trường hợp khách hàng dùng thẻ do TCTD A phát hành để rút tiền mặt tại ATM (của TCTD A hoặc TCTD khác) và giá trị giao dịch tiền mặt trong một ngày của khách hàng vượt ngưỡng phải báo cáo thì TCTD A phải gửi báo cáo CTR.

Ví dụ: khách hàng X mở tài khoản thanh toán và phát hành thẻ tại TCTD A, trong ngày 15/03/2024 khách hàng X thực hiện các giao dịch:

- (1) Rút tiền mặt tại quầy của TCTD A: 350.000.000

- (2) Rút tiền tại cây ATM của TCTD A: 30.000.000

- (3) Nộp tiền tại cây ATM của TCTD B: 20.000.000

Như vậy ngày 15/03/2024, TCTD A phải gửi báo cáo CTR 03 giao dịch tiền mặt của khách hàng X.

2.9

Do điều kiện địa lý và cơ sở hạ tầng báo cáo giao dịch thanh toán biên mậu chưa hoàn thành được đầy đủ chứng từ vào thời điểm giao dịch thì thực hiện báo cáo vào thời điểm nào.

Báo cáo vào thời điểm hoàn thành chứng từ giao dịch.

2.10

TCTD A nhận kiều hối của công ty X từ Hàn Quốc chi trả theo danh sách do Công ty X cung cấp. TCTD A sẽ thực hiện báo cáo như thế nào?

- Báo cáo giao dịch EFT nhận tiền của công ty X

- Báo cáo giao dịch chi trả kiều hối theo từng cách thức chi trả:

+ Chi cho khách hàng A qua tài khoản: Báo cáo 01 giao dịch DWT chuyển cho khách hàng A (nếu có).

+ Chi cho khách hàng B bằng tiền mặt: Báo cáo 01 giao dịch CTR trả cho khách hàng B (nếu có).