Ngày 19/9/2025, Phó Thống đốc Ngân hàng trung ương (NHTW) Indonesia, bà Filianingsih Hendarta và Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Phạm Thanh Hà đã đồng chủ trì Hội nghị Ủy ban cấp cao về Hội nhập tài chính ASEAN (SLC) lần thứ 30 tại thành phố Yogyakarta, Indonesia.
SLC là Ủy ban cấp Phó Thống đốc NHTW, được thành lập năm 2011 trong khuôn khổ tiến trình hội nhập ngân hàng ASEAN nhằm thường xuyên định hướng chỉ đạo và điều phối triển khai các sáng kiến hội nhập tài chính ngân hàng trong khu vực. NHNN và NHTW Indonesia đảm nhiệm vai trò Đồng chủ trì SLC giai đoạn 2024-2026.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà nhấn mạnh vai trò quan trọng của SLC như một diễn đàn cấp cao về đối thoại, hợp tác và hành động phối hợp nhằm ứng phó kịp thời với các cú sốc bên ngoài trong bối cảnh khu vực ASEAN dù đang tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định trong năm 2025 nhờ cầu nội địa và đầu tư mạnh mẽ song vẫn đối mặt với nhiều thách thức từ các yếu tố bất định toàn cầu, biến động thị trường tài chính và rủi ro địa chính trị gia tăng. Năm 2025 là dấu mốc quan trọng khi ASEAN xây dựng Kế hoạch Chiến lược Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) giai đoạn 2026-2030. Do vậy, Phó Thống đốc NHNN cho rằng các cuộc thảo luận tại Hội nghị SLC lần này sẽ góp phần định hình tiến trình hội nhập tài chính ASEAN trong giai đoạn mới, hướng tới một khu vực tài chính hội nhập sâu rộng, phát triển bền vững và có khả năng chống chịu tốt hơn.
Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà điều hành Hội nghị
Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu và khu vực, các tổ chức quốc tế đã có bài trình bày về triển vọng kinh tế toàn cầu và khu vực ASEAN. Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) nhận định triển vọng tăng trưởng và lạm phát toàn cầu năm 2025 suy yếu, trong bối cảnh bất định và biến động tài chính gia tăng. BIS nhấn mạnh rằng các rủi ro về cơ cấu, tài khoá và vĩ mô – tài chính, đặc biệt là gánh nặng nợ công, kỳ vọng lạm phát hộ gia đình vẫn ở mức cao do ảnh hưởng của giai đoạn lạm phát mạnh sau đại dịch và dấu hiệu dư cung trái phiếu chính phủ. Đồng thời, vai trò ngày càng lớn của các định chế tài chính phi ngân hàng (NBFIs) trong cung cấp thanh khoản làm gia tăng tính dễ tổn thương của hệ thống tài chính. BIS cảnh báo các yếu tố này có thể khuếch đại tác động tiêu cực từ những cú sốc bên ngoài, gia tăng rủi ro cho ổn định tăng trưởng và tài chính toàn cầu.
Dự báo về triển vọng khu vực, AMRO cho rằng tăng trưởng ASEAN sẽ chậm lại ở mức 4,4% năm 2025 và 4,2% năm 2026, chủ yếu nhờ cầu nội địa, trong khi xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi chính sách thương mại Mỹ. Lạm phát dự kiến duy trì ở mức thấp và ổn định. Khu vực đối mặt rủi ro lớn từ bảo hộ thương mại, biến động tài chính và giá hàng hóa, song FDI và nhu cầu bên ngoài có thể tạo dư địa tích cực. ASEAN hiện thiếu nền tảng cho hội nhập sâu do chênh lệch phát triển và đầu tư nội khối thấp. Trong bối cảnh đó, AMRO khuyến nghị thúc đẩy triển khai các sáng kiến hội nhập của khu vực, tận dụng nguồn lực FDI bên ngoài song song với tăng cường đầu tư nội khối, qua đó nâng thương mại nội khối lên 30–40% vào năm 2050.
Đại diện NHNN phát biểu tại Hội nghị
Bên cạnh đó, Hội nghị đã thảo luận về tiến độ xây dựng Kế hoạch Chiến lược Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) giai đoạn 2026-2030, Kế hoạch ngành Tài chính giai đoạn 2026-2030, các sáng kiến trong khuôn khổ SLC bao gồm Bản đồ xanh ASEAN (ASEAN Green Map), Phân loại tài chính ASEAN (ASEAN Taxonomy), chia sẻ thông tin sự cố an ninh mạng, Thoả thuận hoán đổi ASEAN. Hội nghị cũng nghe báo cáo tiến độ của các Nhóm công tác ASEAN trong lĩnh vực hợp tác ngân hàng. Các Nhóm đã cập nhật tình hình triển khai sáng kiến ưu tiên và kế hoạch giai đoạn 2026-2030, tập trung vào tăng cường kết nối thanh toán và hội nhập tài chính - ngân hàng, thúc đẩy tài chính toàn diện, tự do hoá tài khoản vốn và nâng cao năng lực ứng phó rủi ro tài chính. Các đại biểu ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của các Nhóm công tác trong việc duy trì tiến độ triển khai, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của các hoạt động này trong việc thúc đẩy hội nhập tài chính ASEAN.
Đồng chủ trì và Trưởng đoàn các nước chụp ảnh lưu niệm
Tại Hội nghị, đại diện NHNN đã trình bày Báo cáo Giám sát rủi ro khu vực ngân hàng ASEAN (Risk Morning Report - RMT). Báo cáo được xây dựng trên cơ sở đánh giá của các Nhóm công tác trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Báo cáo cho thấy, bên cạnh nhiều cơ hội hợp tác như thúc đẩy số hóa, kết nối tài chính và tài chính bền vững, khu vực cũng đang phải đối diện với những rủi ro phức tạp. Các rủi ro đáng chú ý bao gồm: (i) An ninh mạng và các lỗ hổng số trong hệ thống tài chính; (ii) Sự phân mảnh và khoảng cách trong khung khổ pháp lý, đặc biệt đối với FinTech, đổi mới số và tài chính xanh; và (iii) Tác động lan tỏa từ các cú sốc kinh tế – tài chính toàn cầu, như căng thẳng địa chính trị, nợ công gia tăng và tăng trưởng không đồng đều. Những thách thức này cho thấy ASEAN cần đồng thời ứng phó với rủi ro mới từ quá trình số hóa, vừa cần duy trì khả năng chống chịu trước các biến động kinh tế vĩ mô và bên ngoài. Trong bối cảnh đó, các nước thành viên khẳng định cam kết tăng cường phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm và nâng cao năng lực giám sát để củng cố tính bền vững và ổn định tài chính khu vực.
NHTW đối tác chụp ảnh lưu niệm và cảm ơn Đồng chủ trì Hội nghị SLC lần thứ 30
Các Phó Thống đốc thống nhất rằng đứng trước nhiều thách thức, việc phối hợp chính sách, chia sẻ thông tin và bảo đảm an toàn hệ thống tài chính là yếu tố then chốt để nâng cao sức chống chịu của ASEAN. Các khuyến nghị chính sách được đưa ra tập trung vào việc củng cố năng lực giám sát rủi ro, đẩy mạnh chuyển đổi số tài chính đi đôi với thu hẹp khoảng cách số, tăng cường hợp tác khu vực về an ninh mạng và tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ – tài khóa linh hoạt để bảo đảm ổn định vĩ mô và tài chính.
Hội nghị SLC lần thứ 31 sẽ do NHTW Philippines, nước Chủ tịch ASEAN 2026 đăng cai tổ chức. Các đại biểu bày tỏ mong muốn tiếp tục duy trì sự phối hợp chặt chẽ, bảo đảm tiến độ xây dựng Kế hoạch Chiến lược AEC 2026-2030 và Kế hoạch ngành Tài chính, đồng thời thúc đẩy các sáng kiến hợp tác thực chất trong thời gian tới.
Phòng HNĐP – Vụ HTQT