Trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang thúc đẩy sự thay đổi đáng kể trong ngành dịch vụ tài chính nhanh hơn so với nhiều lĩnh vực khác. Mật độ cao các dữ liệu và thông tin của lĩnh vực tài chính giúp nó trở nên chín muồi cho cả việc áp dụng những cải tiến cũng như bị tấn công bởi các công cụ AI. Sự chuyển đổi thậm chí còn lớn hơn trong lĩnh vực tài chính hiện đang tiến tới với sự kết hợp giữa AI và công nghệ lượng tử.
Sức mạnh tổng hợp của hai lực lượng mạnh mẽ: trí tuệ nhân tạo và công nghệ lượng tử, sẽ định hình lại bối cảnh tài chính và nâng cao tiêu chuẩn đổi mới và an toàn, bảo mật. Các nhà đầu tư tổ chức nắm giữ cổ phần của các tổ chức tài chính ngày càng yêu cầu giảm thiểu rủi ro và tăng trưởng cao hơn từ danh mục đầu tư của họ – việc tận dụng sức mạnh của công nghệ lượng tử và AI là chìa khóa để mở ra xu hướng tích cực này.
Trong những năm gần đây, AI đã bắt đầu cách mạng hóa ngành tài chính theo những cách mà trước đây chúng ta chỉ có thể mơ ước. Các thuật toán học máy giờ đây có thể phân tích các tập dữ liệu khổng lồ trong thời gian thực, cung cấp những hiểu biết sâu sắc hơn về xu hướng thị trường, đánh giá rủi ro và hành vi của khách hàng. Các công cụ dựa trên AI đã giúp tối ưu hóa các vận hành, cải thiện dịch vụ khách hàng và nâng cao khả năng ra quyết định đầu tư.
AI trong tài chính không bị giới hạn ở các mô hình ngôn ngữ lớn; các công cụ AI thiết yếu khác vẫn cần được thảo luận rộng rãi và rất quan trọng đối với các ứng dụng tài chính. Chúng bao gồm các đồ thị tri thức, học Bayes (một phương pháp học máy), mô phỏng AI và phân tích chuỗi thời gian – đây là những công cụ AI được mong đợi nhắc đến nhiều hơn trong thời gian tới.
Thách thức an ninh mạng
Giống như bất kỳ sự thay đổi mô hình công nghệ nào, kỷ nguyên AI và công nghệ lượng tử mang đến những thách thức và lợi ích hữu hình. AI và công nghệ lượng tử là những thách thức lớn đối với an ninh mạng trong lĩnh vực tài chính. Tin tặc đã sử dụng AI để phát triển các chiến thuật tấn công giả mạo hiệu quả hơn, phân tích các tệp chứa dữ liệu khách hàng, bắt chước giọng nói của khách hàng và kích hoạt các giao dịch gian lận bằng cách sử dụng những giọng nói giả mạo này. Các ngân hàng phải áp dụng chiến lược không tin tưởng tuyệt đối (zero-trust) để bảo vệ tất cả tài sản của họ khi các vành đai bảo mật bên ngoài không còn đủ nữa.
Các tổ chức tài chính cũng đang chuẩn bị cho thời điểm xuất hiện các máy tính lượng tử quy mô lớn có khả năng sửa lỗi mạnh mẽ có tiềm năng bẻ khóa các phương thức mã hóa bất đối xứng được sử dụng làm nền tảng thông tin cho ngành ngân hàng. Có thể vẫn còn vài năm nữa mới đến thời điểm đó nhưng HSBC và các ngân hàng hàng đầu khác đang thực hiện các bước đi chủ động để hiện đại hóa quản lý mật mã, bao gồm triển khai tính mã hóa linh hoạt và chuyển sang mật mã hậu lượng tử để bảo đảm an toàn cơ sở hạ tầng, tài sản tài chính, sở hữu trí tuệ và thông tin khách hàng. Các tổ chức tài chính cũng nên bắt đầu quá trình nghiên cứu ngay hôm nay để đặt nền móng cho sự chuyển đổi phức tạp và kéo dài này.
Bên cạnh việc chuyển sang mật mã sau lượng tử, các tổ chức tài chính có thể bắt đầu khám phá khả năng phân phối khóa mật mã lượng tử, củng cố vị thế an ninh mạng của họ trong kỷ nguyên lượng tử. Phân phối khóa mật mã lượng tử tận dụng các đặc tính độc đáo của cơ học lượng tử để cung cấp các kênh liên lạc cực kỳ an toàn, đảm bảo tính bảo mật và tính toàn vẹn của thông tin tài chính nhạy cảm trong thời đại các mối đe dọa mạng ngày càng phát triển. Nó có thể được kết hợp với mật mã hậu lượng tử để bảo vệ các tài sản hoặc liên kết quan trọng khi cần phải bảo vệ theo chiều sâu.
Cuộc cách mạng AI và lượng tử
Ngày nay, các phần cứng tăng tốc như bộ xử lý đồ họa (GPU) của NVIDIA, kết hợp các thuật toán lấy cảm hứng từ lượng tử với trí tuệ nhân tạo để mở ra những khả năng mạnh mẽ cho các tổ chức tài chính, bao gồm:
Giảm thiểu rủi ro: Đánh giá rủi ro là nền tảng của ngành tài chính. Áp dụng các thuật toán lấy cảm hứng từ lượng tử và AI có thể đẩy nhanh việc đánh giá các điều kiện thị trường và rủi ro danh mục đầu tư. Những công cụ này có thể mô phỏng nhiều chiều hơn so với các công cụ Monte Carlo thường được sử dụng – phương pháp lấy mẫu truyền thống được sử dụng trong việc ra quyết định bằng thuật toán. Đánh giá rủi ro toàn diện hơn sẽ giúp đưa ra quyết định và quản lý rủi ro tốt hơn.
Phát hiện gian lận: Trong trò chơi đuổi bắt phát hiện gian lận, các mô hình học máy lượng tử có thể cải thiện chất lượng học để nắm bắt các giao dịch tội phạm hoặc gian lận tốt hơn. Điều đó có nghĩa là bảo vệ tốt hơn cho khách hàng và tài sản của họ và giảm rủi ro hoạt động cho các tổ chức tài chính.
Tối ưu hóa danh mục đầu tư: Trọng tâm của đầu tư nằm ở việc tối ưu hóa danh mục đầu tư. Các thuật toán lấy cảm hứng từ lượng tử có thể giúp các chuyên gia tài chính tối ưu việc đa dạng hóa và phân bổ tài sản, nâng cao hiệu suất và tính ổn định của danh mục đầu tư. Điều này mang lại lợi nhuận tốt hơn và quản lý rủi ro cho khách hàng của họ.
Tất cả những công cụ này kết hợp lại mang lại cho tổ chức tài chính khả năng nhận diện rủi ro tốt hơn và lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu cao hơn. Cổ đông của các tổ chức tài chính đại chúng lớn đang yêu cầu nhiều hơn về các công ty trong danh mục đầu tư của họ và việc triển khai các chương trình thông minh với AI và công nghệ lượng tử có thể giúp đáp ứng những kỳ vọng này.
Việc tích hợp các công nghệ AI và lượng tử đòi hỏi phải đầu tư vào nghiên cứu, nhân lực và cơ sở hạ tầng. Lĩnh vực tài chính cũng phải thận trọng với những cân nhắc về quy định và đạo đức liên quan AI và công nghệ lượng tử, bao gồm cả việc triển khai cẩn trọng, kỹ lưỡng các công nghệ kháng lượng tử như một phần của môi trường mật mã kết hợp để đảm bảo tính tuân thủ liên tục và loại bỏ những sai lệch khỏi dữ liệu được sử dụng để đào tạo các mô hình AI.
Khi chúng ta bước vào tương lai của lĩnh vực tài chính, việc nắm bắt các công nghệ lượng tử và AI không còn là tùy chọn mà là cần thiết. Những người tiên phong dẫn đầu hành trình biến đổi này sẽ đặt ra các tiêu chuẩn mới về hiệu quả, bảo mật và đổi mới khi chúng ta tiến vào kỷ nguyên lượng tử.
HN (theo weforum.org)