Cổng Thông tin điện tử - Kênh truyền thông chính sách trực tiếp của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Với việc tăng cường truyền thông hướng tới đối tượng công chúng nói chung – người sử dụng sản phẩm dịch vụ tài chính cuối cùng – các NHTW trên thế giới có xu hướng tận dụng hiệu quả các công cụ truyền thông trực tiếp: website của NHTW và các nền tảng truyền thông số khác.

Trong xu hướng đó, Cổng Thông tin điện tử Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (CTTĐT) đã tích cực phát huy vai trò kênh cung cấp thông tin chính thức về chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, và chỉ đạo điều hành của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động tiền tệ - ngân hàng, đồng thời là kênh truyền thông chính sách trực tiếp, hiệu quả tới công chúng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Kênh truyền thông trực tiếp của NHNN tới công chúng

Thời gian qua, hoạt động truyền thông của NHNN đã có nhiều đổi mới theo hướng chủ động, chuyên nghiệp, hỗ trợ đắc lực vào hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng. Trong đó, CTTĐT đã phát huy vai trò kênh thông tin, truyền thông chính sách trực tiếp của NHNN tới công chúng, đặc biệt là các nhóm đối tượng mục tiêu.

Kênh cung cấp thông tin chỉ đạo, điều hành

CTTĐT hiện cung cấp thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh với 20 chuyên mục; với 80 tiểu mục cấp 2 và trên 100 tiểu mục cấp 3; 01 chuyên trang Dịch vụ công trực tuyến và 01 chuyên trang Chuyển đổi số (http://cds.sbv.gov.vn/)

Thông tin trên CTTĐT gồm các nội dung được quy định tại Nghị định 42/2022/NĐ-CP ngày 24/6/2022 của Chính phủ quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng và Thông tư số 26/2020/TT-NHNN ngày 31/12/2020 của Thống đốc NHNN quy định việc phát ngôn và cung cấp thông tin của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Nội dung và tính chất thông tin trên CTTĐT có thể được điều chỉnh phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của NHNN theo từng thời kỳ và các quy định về cung cấp thông tin.

Trong năm 2023, CTTĐT tiếp tục đổi mới và bổ sung nhiều nội dung các chuyên mục, thực hiện yêu cầu công khai, minh bạch thông tin theo các quy định của pháp luật trong nước, thông lệ quốc tế cùng như đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của bạn đọc.

Các nội dung thông tin được cung cấp đảm bảo đầy đủ, cập nhật theo đúng các quy định hiện hành của pháp luật và Ngân hàng Nhà nước. CTTĐT tiếp tục đổi mới và bổ sung nhiều nội dung các chuyên mục, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của bạn đọc như: Điều tra thống kê, Diễn đàn NHNN, Bảo tàng điện tử…

CTTĐT đã nâng cấp và tích hợp 15 dịch vụ công trực tuyến về quản lý chữ ký số và chứng thư số, quản lý mã ngân hàng, thanh toán điện tử liên ngân hàng lên mức độ 3, 4. Áp dụng chữ ký số cho các dịch vụ công trực tuyến mức 3 theo nhu cầu thực tế, đảm bảo an toàn trong giao dịch trên môi trường mạng; CTTĐT được tích hợp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về luật; Được tích hợp với CTTĐT Chính phủ để cung cấp thông tin trực tuyến về số văn bản, số hồ sơ dịch vụ công mức độ 3,4 của NHNN đã xử lý.

Trung bình hàng năm, số lượng tin bài đăng tải trên trang tiếng Việt của CTTĐT khoảng 1.200 tin, bài và trang tiếng Anh đạt 500 tin, bài; Đăng tải 120 Thông cáo báo chí; 40 Dự thảo VBQPPL; 40 VBQPPL;

Số liệu thống kê cho thấy số lượt người dùng mới và lượt truy cập vào CTTĐT tăng lên hàng năm, đặc biệt là trong những năm gần đây, trung bình đạt 6,5 triệu lượt truy cập/năm

Năm	Lượt xem trang	Người dùng mới	Truy cập
2022	6565880	1572337	5576884
2023	6519074	1844169	5776377

(Nguồn: emc.ngsp.gov.vn)

Điều đó thể hiện sự quan tâm đặc biệt của độc giả tới các thông tin được đăng tải trên CTTĐT của NHNN. Là một trong những CTTĐT của các bộ, ngành có lượng độc giả truy cập cao. Ngoài ra, trong vài năm gần đây, CTTĐT luôn được Bộ Thông tin và Truyền thông đánh giá cao về nội dung thông tin, dịch vụ công và mức độ ứng dụng công nghệ thông tin (luôn xếp vào top 5 trong số các trang thông tin của các Bộ, Ngành).

Kênh truyền thông giáo dục tài chính

Thời gian qua, CTTĐT đã đẩy mạnh truyền thông giáo dục tài chính, nâng cao nhận thức của công chúng về các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng, hạn chế rủi ro cho người tiêu dùng tài chính, đẩy lùi tín dụng đen thông qua việc xây dựng và đăng tải các video, clip chương trình giáo dục tài chính như “Tiền khéo Tiền khôn”, “Đồng tiền thông thái” “Tay hòm chìa khóa” trên CTTĐT.

Các video clip trên được đăng tải trên CTTĐT đã có sự lan tỏa rộng khắp trong cộng đồng, được đông đảo các tầng lớp công chúng đánh giá cao vì tính thiết thực, độ hấp dẫn và sự sáng tạo. Thông qua đó, nhận thức và thói quen của người dân về các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng đã thay đổi rõ nét, nâng cao khả năng tiếp cận các sản phẩm dịch vụ ngân hàng, từ đó góp phần thúc đẩy TTKDTM và thực hiện các mục tiêu của Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia.

Với nhiều hoạt động tích cực cùng sự phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, Vụ, Cục trọng việc cung cấp tin, bài nhanh nhạy, chính xác, kịp thời về hoạt động tiền tệ - ngân hàng, CTTĐT của NHNN thực sự trở thành cầu nối thông tin giữa NHNN với công chúng. Các thông tin được đăng tải trên CTTĐT có tầm ảnh hưởng tới toàn xã hội, được dư luận rất quan tâm ủng hộ, trấn an kịp thời dư luận trước những tin đồn liên quan tới lĩnh vực hoạt động của ngành Ngân hàng. Đồng thời, CTTĐT cũng liên tục cải tiến, đổi mới để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác truyền thông về hoạt động tiền tệ - ngân hàng trong tình hình mới.

Có thể nói, hoạt động của CTTĐT bước đầu đã đáp ứng nhu cầu cung cấp, phổ biến thông tin của NHNN tới công chúng cũng như nhu cầu khai thác thông tin, tra cứu, học tập của bạn đọc.

Phát triển CTTĐT phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ mới

Xu hướng truyền thông của các NHTW

Đối tượng truyền thông hướng đến công chúng nhiều hơn: Khi các ngân hàng trung ương bắt đầu sử dụng truyền thông như một phần cốt lõi trong công cụ chính sách tiền tệ của họ vào đầu những năm 1990, họ chủ yếu nhắm đến các đối tượng chuyên gia như các thành viên thị trường tài chính, các học giả, nhà hoạch định chính sách và các phương tiện truyền thông chuyên ngành, thay vì đại chúng. Mặc dù chiến lược này đã thành công trong việc giải thích các quyết định chính sách tiền tệ cho các đối tượng chuyên gia, nhưng việc giao tiếp với công chúng chung vẫn chưa theo kịp.

Các NHTW hướng tới các kênh truyền thông trực tiếp hơn: Trong những năm gần đây, các ngân hàng trung ương lớn ngày càng phụ thuộc vào kênh truyền thông trực tiếp hơn để truyền đạt chính sách thông qua các trang web và tài khoản mạng xã hội của họ. Để đạt được mục tiêu này, các ngân hàng trung ương đã cải thiện các website của mình để tăng tính thân thiện với người dùng–như thông qua các tài nguyên và công cụ giáo dục. Đồng thời, các NHTW cũng tiếp cận công chúng thông qua sự hiện diện trên mạng xã hội. Các kênh truyền thông xã hội mang lại tiềm năng đáng kể để tiếp cận công chúng.

Trong số các công cụ này, website của NHTW thường đóng vai trò là điểm liên lạc đầu tiên cho công chúng muốn tìm hiểu về CSTT. Kể từ năm 2010, hầu như tất cả các NHTW đều có website. Mặc dù phần lớn tài liệu trên các trang web này phục vụ cho các đối tượng chuyên biệt, nhưng rất nhiều NHTW đã có các tài liệu cho công chúng. Ví dụ: website của NHTW Anh sử dụng truyền thông theo lớp, qua đó người xem có thể chọn đọc về CSTT bằng các thuật ngữ đơn giản, để lại tài liệu phức tạp hơn cho các chuyên gia. Nhiều NHTW, như Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ), cung cấp công cụ gọi là máy tính lạm phát trên trang chủ của họ, cho phép mọi người tính toán sự thay đổi về sức mua của một lượng tiền giữa hai ngày.

Nhiều cơ quan quản lý CSTT, như Ngân hàng Norges (Na Uy) và NHTW Châu Âu (ECB), có các hình thức giải thích ngắn gọn, rõ ràng về các vấn đề cụ thể liên quan đến nhiệm vụ và hoạt động của họ. Nhiều NHTW cũng tham gia tích cực vào giáo dục tài chính thông qua các tài liệu tham khảo trực tiếp trên các website của họ. Bundesbank (Đức), Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ và Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ cho phép người dân đến thăm bảo tàng tiền tệ hoặc trung tâm tiếp đón của NHTW.

Mục tiêu nâng cao hiệu lực, hiệu quả truyền thông chính sách

Thông báo số 387/TB-VPCP ngày 22/12/2022 về kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về Truyền thông chính sách: Nhận thức - Hành động - Nguồn lực nêu rõ: Truyền thông chính sách có vai trò, ý nghĩa rất quan trọng, là một trong những chức năng, nhiệm vụ của Chính phủ, các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các địa phương trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị. Làm tốt công tác truyền thông chính sách sẽ mở ra những nguồn lực lớn, tạo nên sức mạnh lớn, hiệu quả cao trong xây dựng, thực thi chính sách.

Để tăng cường hiệu lực, hiệu quả của công tác truyền thông chính sách, góp phần xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định - một nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thống nhất cao nhận thức về vai trò và ý nghĩa hết sức quan trọng, thiết thực của công tác truyền thông chính sách. Xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách về truyền thông chính sách.

Đồng thời, nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, của người đứng đầu về vị trí, vai trò của công tác truyền thông chính sách; chủ động, làm tốt công tác truyền thông chính sách trong lĩnh vực quản lý của mình. Khuyến khích đổi mới sáng tạo về nội dung, cách làm truyền thông chính sách, bảo đảm đủ chất liệu, số liệu thực tế, linh hoạt, sáng tạo, chủ động, kịp thời, nâng cao hiệu quả định hướng thông tin, dư luận. Đẩy mạnh truyền thông chính sách trên các phương thức truyền thông mới. Tăng cường ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số; đưa các kênh thông tin đa phương tiện phục vụ cho công tác truyền thông chính sách. Xây dựng công cụ đo lường, đánh giá hiệu quả truyền thông chính sách.

Triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, truyền thông chính sách luôn được NHNN xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Các hoạt động truyền thông chính sách tại NHNN hiện đang được triển khai đồng bộ trên toàn hệ thống, hướng đến thực hiện nhiệm vụ phổ biến kiến thức pháp luật, minh bạch hóa thông tin theo các cam kết quốc tế, triển khai các chiến lược và đề án của Chính phủ.

Tại Việt Nam, hiện nay, số lượng người sử dụng dịch vụ ngân hàng lên tới khoảng 77% số người trưởng thành có tài khoản ngân hàng. Các gia đình Việt hầu hết đều có các giao dịch liên quan đến hoạt động ngân hàng. Do đó, các thông tin về tiền tệ, ngân hàng luôn có sức hút đặc biệt đối với dư luận. Đặc biệt, trong bối cảnh mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại đang phát triển ngày càng mạnh mẽ, việc quản lý các thông tin về tiền tệ, ngân hàng không hề đơn giản.

Các hoạt động truyền thông chính sách ngành Ngân hàng đều hướng tới mục tiêu đưa các chính sách của Ngành đến mọi tầng lớp nhân dân, nâng cao niềm tin Nhân dân với các chủ trương, chính sách của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và ngành Ngân hàng. Đồng thời, truyền thông chính sách cũng chính là một trong những kênh để tiếp nhận, lắng nghe, phản hồi và xây dựng chính sách, nhất là các chính sách mới liên quan đến lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng.

Bối cảnh trong nước và quốc tế đang đặt ra yêu cầu cao hơn đối với truyền thông chính sách, cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, sự xuất hiện nhiều loại hình truyền thông mới; thách thức cho hoạt động truyền thông chính sách nói chung và truyền thông của NHTW nói riêng cũng ngày càng nhiều hơn.

Cùng với xu hướng truyền thông chính sách và truyền thông của NHTW có sự dịch chuyển, hướng tới đối tượng công chúng, người dân nói chung, các công cụ truyền thông trực tiếp nhất – trong đó có website của NHTW đang cho thấy vai trò, hiệu quả của mình. Trong xu thế chung đó, CTTĐT đã tích cực phát huy vai trò kênh cung cấp thông tin chính thức về hoạt động tiền tệ, ngân hàng, đồng thời là kênh truyền thông chính sách trực tiếp, hiệu quả tới công chúng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Trong thời gian tới, bám sát định hướng về công tác truyền thông của Ngành, CTTĐT tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò là kênh thông tin chính thức của NHNN, góp phần truyền tải nhanh chóng, đầy đủ, chính xác các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, giải pháp điều hành của NHNN liên quan đến hoạt động tiền tệ - ngân hàng.

Nâng cao hiệu quả truyền thông trên CTTĐT thông qua việc ứng dụng công nghệ, phương pháp truyền thông hiện đại để cải thiện chất lượng nội dung và hình thức thể hiện theo hướng tăng cường các phương thức truyền thông đa phương tiện trên CTTĐT, .

Đẩy mạnh kết nối với các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Ngành để đảm bảo việc phối hợp cung cấp thông tin trên CTTĐT theo quy định của pháp luật và của NHNN, kịp thời cung cấp thông tin đột xuất về các vấn đề được dư luận quan tâm;

Chú trọng đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chuyên trách CTTĐT, cũng như đội ngũ cán bộ

Tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các chương trình giáo dục tài chính trên CTTĐT giúp trang bị, cập nhật các kiến thức, hiểu biết trong lĩnh vực ngân hàng- tài chính, góp phần xây dựng, hình thành nhận thức và hành vi tài chính phù hợp cho công chúng.

CTTĐT

Tài liệu tham khảo:

Thông báo số 387/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ: Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về Truyền thông chính sách: Nhận thức - Hành động - Nguồn lực.

Quyết định số 986/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Về việc phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Blinder, A, J de Haan, M Ehrmann and D Jansen (2022), “Central bank communication with the general public: Challenging, yet worthwhile”, VoxEU.org, 6 October.

Blinder, Alan S., Michael Ehrmann, Jakob de Haan, and David-Jan Jansen (2024) "Central Bank Communication with the General Public: Promise or False Hope?" Journal of Economic Literature, 62 (2): 425–57.

Ehrmann, M and A Wabitsch (2022), “Central bank communication with non-experts. A road to nowhere?”, Journal of Monetary Economics  127: 69-85.

European Central Bank (2022), Working Paper Series, Central Bank communication with the general public: promise or false hope.

Oana Peia Davide Romelli Donato Masciandaro ( 2022) Monetary policy communication: Uncovering central bank tweeting. CEPR.