Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản tại cuộc họp mới đây trong bối cảnh những bất định kinh tế vẫn tiếp diễn sau chính sách áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Trước thời điểm ra quyết định, thị trường gần như chắc chắn với xác suất tới 99% rằng lãi suất tiền gửi của ECB sẽ tiếp tục duy trì ở mức 2% lần thứ hai liên tiếp.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
ECB khẳng định: Lạm phát hiện đang quanh mức mục tiêu 2% và đánh giá của Hội đồng Thống đốc về triển vọng lạm phát nhìn chung không thay đổi. Đồng thời, ECB nhấn mạnh cách tiếp cận linh hoạt dựa trên dữ liệu thực tế tại từng cuộc họp chính sách.
Bất định kinh tế kéo dài
Dù lạm phát tại khu vực đồng Euro những tháng gần đây xoay quanh mức mục tiêu 2%, và EU đã đạt được một thỏa thuận thương mại với Mỹ, ECB vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn từ bức tranh kinh tế toàn cầu.
Theo thỏa thuận tháng 7/2025, hai bên đã thống nhất áp thuế 15% trên diện rộng đối với hàng xuất khẩu từ EU sang Mỹ, trong đó các chi tiết khung pháp lý tiếp tục được bổ sung trong tháng trước. Điều này phần nào tháo gỡ lo ngại cho một số lĩnh vực chủ chốt của châu Âu như dược phẩm.
Kinh tế khu vực đồng Euro vốn đã tăng trưởng chậm, lại càng bị tiếp tục chịu tác động từ các biện pháp thuế. Quý II/2025, tăng trưởng chỉ đạt 0,1%, giảm mạnh so với mức 0,6% của quý I/2025.
Chủ tịch ECB Christine Lagarde thừa nhận: “Rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế đã cân bằng hơn”. Tuy vậy, bà cũng cảnh báo: “Dù các hiệp định thương mại mới giúp giảm bớt phần nào bất định, sự leo thang trở lại của căng thẳng thương mại có thể tiếp tục kìm hãm xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng. Triển vọng lạm phát cũng trở nên khó đoán hơn do môi trường chính sách thương mại vẫn đầy biến động”.
Trong buổi họp báo, bà Christine Lagarde lưu ý rằng những bất định thương mại “đã suy giảm rõ rệt” khi rủi ro từ các động thái của EU đối với Mỹ giảm xuống. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh tình hình chưa thể quay lại “mức bình thường” trước đại Covid-19, thậm chí có thể “sẽ không bao giờ trở lại mức bình thường đó”.
Liệu có thêm các đợt cắt giảm lãi suất?
Giới kinh tế và phân tích có nhiều quan điểm về khả năng ECB tiếp tục cắt giảm lãi suất. Theo ông Thomas Pugh, kinh tế trưởng tại RSM, dựa trên các dự báo hiện tại, ECB “không vội vàng hạ lãi suất thêm”. Tuy nhiên, ông cho rằng mức thuế 15% với hàng EU xuất sang Mỹ cùng với tình trạng bất định gia tăng có thể làm suy giảm nhu cầu, “để ngỏ khả năng ECB sẽ buộc phải cắt giảm thêm lãi suất vào cuối năm.”. Trong khi ông Thomas Pugh giải thích: “Sự kết hợp của sụt giảm đầu tư và xuất khẩu, đồng euro mạnh hơn và hàng nhập khẩu rẻ hơn từ Trung Quốc có thể làm suy yếu tăng trưởng và lạm phát đến mức đủ để biện minh cho một đợt giảm lãi suất khác trong năm nay”. Ngược lại, bà Irene Lauro - chuyên gia kinh tế khu vực đồng Euro tại Schroders lại nhận định các thông báo hôm thứ Năm “khẳng định chu kỳ nới lỏng tiền tệ đã kết thúc”. Bà cho rằng sự bất định thương mại đang mờ dần, trong khi kinh tế khu vực phục hồi nhanh hơn nhờ doanh nghiệp bớt thận trọng và thị trường lao động tiếp tục thắt chặt. Theo bà Irene Lauro: “Rủi ro của khu vực đồng euro đã dịch chuyển từ thương mại sang bất ổn chính trị, với việc Pháp trở thành tâm điểm về kỷ luật tài khóa. Tuy nhiên, nhờ sức chống chịu của nền kinh tế và nhu cầu nội địa gia tăng, ECB có cơ sở để duy trì chính sách tiền tệ ổn định”.
Dự báo kinh tế cập nhật
Do quyết định giữ nguyên lãi suất đã được dự báo trước, sự chú ý chủ yếu dồn vào cuộc họp báo của bà Christine Lagarde và các dự báo mới nhất về lạm phát, tăng trưởng. ECB gần đây nhất cập nhật dự báo kinh tế vào tháng 6/2025.
Theo đó, ECB hiện dự kiến lạm phát toàn phần bình quân sẽ đạt 2,1% trong năm 2025, 1,7% năm 2026 và 1,9% năm 2027, gần tương tự dự báo hồi tháng 6 (2% năm 2024, 1,6% năm 2025 và 2% năm 2027). Lạm phát cơ bản (không bao gồm thực phẩm và năng lượng) dự kiến duy trì ở mức 2,4% trong năm nay, 1,9% năm 2026 và 1,8% năm 2027.
Về tăng trưởng, ECB dự báo kinh tế khu vực sẽ đạt mức tăng 1,2% trong năm 2025, cao hơn dự báo 0,9% hồi tháng 6/2025, trong khi dự báo cho năm 2026 giảm nhẹ xuống 1% và mức hồi phục 1,3% vào năm 2027.
Ngọc Khuê (Tổng hợp từ ECB và CNBC)