Ngày 29/12, tại Học viện Cảnh sát nhân dân, Đồng chí Thượng tướng, PGS.TS. Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng - Thứ trưởng Bộ Công an, Đồng chí Phạm Tiến Dũng – Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) và Đồng chí Trung tướng, GS.TS. Trần Minh Hưởng – Giám đốc Học viện Cảnh sát nhân dân đồng chủ trì Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng”.
Hội thảo với sự tham gia của các nhà nghiên cứu, đại diện bộ, ngành là diễn đàn quan trọng nhằm tìm kiếm các giải pháp đồng bộ để bảo vệ an ninh tài chính và quyền lợi người dân trước những diễn biến phức tạp của tội phạm lừa đảo công nghệ cao.
Thượng tướng, PGS.TS. Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng - Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu, chỉ đạo Hội thảo
Thời gian qua, trước diễn biến phức tạp của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng và nhằm đấu tranh với tội phạm này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo có tính định hướng như: Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25/5/2020 về tăng cường phòng ngừa, xử lý tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Công điện số 139/CĐ-TTg ngày 23/12/2024 về việc tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao, trên không gian mạng, Công điện 29/CĐ-TTg ngày 03/4/2025 về đẩy mạnh phòng ngừa, xử lý hoạt động sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Thực hiện chỉ đạo nêu trên, các Bộ, ngành đã chủ động triển khai đồng bộ, mạnh mẽ, quyết liệt các kế hoạch, chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống tội phạm có liên quan đến công nghệ cao trên không gian mạng. Bên cạnh nỗ lực trong nước, Việt Nam cũng đã ghi dấu ấn quốc tế khi đăng cai tổ chức thành công Lễ mở ký “Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng” vào tháng 10/2025, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho hợp tác đa phương trong lĩnh vực này.
Các đại biểu tham dự Hội thảo
Phát biểu khai mạc tại Hội thảo, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và quá trình chuyển đổi số quốc gia, sự gia tăng của tội phạm mạng, đặc biệt là tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản đang diễn biến ngày càng phức tạp, tinh vi, có tổ chức, có yếu tố xuyên quốc gia, gây thiệt hại về kinh tế, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, đồng thời tác động tiêu cực đến trật tự, an toàn xã hội và niềm tin của người dân, doanh nghiệp.
Qua số liệu thống kê và thông tin của Bộ Công an có thể thấy các phương thức, thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng ngày càng nguy hiểm, khó lường và tập trung vào 04 nhóm hành vi chính, bao gồm: mạo danh các cơ quan, tổ chức, cá nhân; lừa đảo tình cảm; kêu gọi, dụ dỗ đầu tư; và phát tán mã độc để chiếm đoạt tài sản.
Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng phát biểu khai mạc Hội thảo
Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng cũng nhấn mạnh công tác phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, mang tính cấp thiết của ngành Ngân hàng trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của thanh toán không dùng tiền mặt và các dịch vụ ngân hàng số. Thời gian qua, NHNN và toàn ngành Ngân hàng đã tích cực phối hợp liên ngành với Bộ Công an, Bộ Khoa học và công nghệ và các bộ, ban, ngành khác để triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động thanh toán, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn và hỗ trợ xử lý các hành vi gian lận, lừa đảo trên không gian mạng.
Đến hết ngày 19/12/2025, hơn 142,5 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân và hơn 1,5 triệu hồ sơ khách hàng tổ chức đã được đối chiếu sinh trắc học qua CCCD gắn chip hoặc VneID, từ đó góp phần hạn chế hành vi lừa đảo, gian lận. Số lượng khách hàng cá nhân bị lừa đảo, mất tiền giảm 57%, số lượng tài khoản cá nhân nhận tiền lừa đảo giảm 47%[1]. Tuy nhiên công tác phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng trong lĩnh vực Ngân hàng vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế nhất định như: (i) Tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo, chiếm đoạt tiền và tài khoản ngân hàng của người dân với nhiều thủ đoạn tinh vi, phức tạp; (ii) Sự thay đổi nhanh chóng, phức tạp của tội phạm, đặc biệt trong bối cảnh tội phạm gia tăng sử dụng công nghệ cao như Deep Fake, Trí tuệ nhân tạo (AI),.. để tấn công, lừa đảo.
Ông Phạm Gia Bảo – Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống rửa tiền (NHNN) trình bày tham luận
Hội thảo “Phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng” không chỉ là diễn đàn để nhìn lại những kết quả đạt được trong công tác này mà còn tập trung vào việc thảo luận các vấn đề lý luận, phân tích nguyên nhân và dự báo tình hình tội phạm trong tương lai là tiền đề nhằm đề xuất cho Chính phủ các giải pháp phòng, chống tội phạm công nghệ cao toàn diện, hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Các chuyên gia và nhà khoa học tham dự Hội thảo tập trung vào 4 nhóm nội dung chính: làm rõ lý luận, đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân và đề xuất các giải pháp trọng tâm nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh với tội phạm mạng trong tình hình mới. Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các Bộ, ban, ngành mà đầu mối là Bộ Công an trong công tác này, sẽ là yếu tố then chốt để xây dựng một không gian mạng an toàn, củng cố niềm tin cho người dân và doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.
Các đại biểu, diễn giả tham dự Hội thảo
Kết luận Hội thảo, Đồng chí Thượng tướng, PGS.TS. Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng - Thứ trưởng Bộ Công an đã đánh giá cao công tác chuẩn bị chu đáo của các đơn vị đầu mối tổ chức, sự tham gia tâm huyết của các nhà khoa học, đại diện các bộ, ngành được thể hiện thông qua hơn 100 bài viết, bài tham luận có chất lượng, mang tính khoa học và thực tiễn trong kỷ yếu Hội thảo, đặc biệt là 08 bài trình bày, tham luận đến từ các đơn vị như Cục Cảnh sát hình sự, Văn phòng cơ quan cảnh sát điều tra, Cục Phòng, chống rửa tiền - NHNN, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Nhà báo Nguyễn Ngân – VTV1, Đài truyền hình Việt Nam….
Trong công tác phòng, chống tội phạm trên không gian mạng, Thứ trưởng Bộ Công an cũng nhấn mạnh việc xác định, nhận thức các yếu tố “phòng” và “chống” trong công tác chống tội phạm trên không gian mạng, từ đó xác định được trách nhiệm của cơ quan nhà nước, các cơ quan ngôn luận, tổ chức, cá nhân trong hoạt động này. Phòng chống tội phạm lừa đảo trên không gian mạng là tổng hợp các biện pháp mà nhà nước, cơ quan, tổ chức và cá nhân thực hiện để phát hiện, đấu tranh và xử lý các tội phạm mạng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho tổ chức và cá nhân.
Do đó, hoạt động này cần sự tham gia, đồng hành của cả hệ thống chính trị, các cơ quan, tổ chức và cá nhân, trong đó lực lượng công an nhân dân là vai trò nòng cốt. Thứ trưởng Bộ Công an yêu cầu Học viện Cảnh sát Nhân dân chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan tổng hợp đầy đủ các kiến nghị để báo cáo Đảng, Nhà nước và Chính phủ nhằm nâng cao hiệu quả cuộc đấu tranh này./.
PCRT
[1] Trong 6 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm 2024