Kết luận một số vấn đề về phiên chất vấn đối với Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng sáng nay (9/6), Chủ tịch Quốc hội cho biết, Ngân hàng là lĩnh vực rất là quan trọng, là huyết mạch của nền kinh tế, việc bảo đảm an toàn và phát triển lành mạnh, ngành Ngân hàng luôn được đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân đặc biệt quan tâm.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết luận phiên chất vấn
Phiên chất vấn vẫn chiều qua và sáng nay đã có 57 đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn, đã có 32 đại biểu nêu câu hỏi chất vấn, 5 đại biểu tranh luận và còn 25 đại biểu đã đăng ký nhưng hết thời gian và đề nghị được gửi câu hỏi chất vấn đến Thống đốc để được trả lời bằng văn bản. Qua chất vấn và trả lời chất vấn cho thấy các đại biểu đã bám sát nội dung chất vấn, tập trung nhiều ý kiến, tâm huyết, trách nhiệm, đi thẳng vào vấn đề và gợi mở nhiều giải pháp quan trọng.
“Thống đốc NHNN tuy mới nhận nhiệm vụ hơn một năm nhưng đã có nhiều năm công tác tại NHNN nên đã chuẩn bị kỹ lưỡng và nắm chắc các vấn đề thuộc chức năng quản lý nhà nước của NHNN, đã trả lời thẳng vào các vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm, giải trình đầy đủ các vấn đề còn bất cập, hạn chế và đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục khắc phục những tồn tại, hạn chế thời gian qua”, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận.
Thời gian qua, nhất là trong năm 2021 và 5 tháng đầu năm 2022 do tác động của dịch bệnh và biến động của tình hình địa chính trị trên thế giới đã tác động lớn đến quá trình phát triển kinh tế, xã hội của đất nước ta nói chung và ngành Ngân hàng nói riêng. Tuy nhiên, với sự cố gắng, nỗ lực, trách nhiệm, ngành Ngân hàng đã vượt qua những khó khăn, thách thức, đạt được nhiều kết quả quan trọng và nổi bật. Đó là điều hành CSTT và hoạt động ngân hàng linh hoạt và chủ động, phối hợp nhịp nhàng với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, bảo đảm được an toàn hệ thống các TCTD, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
Tiếp tục triển khai tích cực các Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ về cơ cấu lại các TCTD, xử lý các ngân hàng yếu kém có hiệu quả, xử lý có hiệu quả nợ xấu của hệ thống TCTD và các NHTM.
Tuy nhiên, qua chất vấn, nhiều đại biểu Quốc hội vẫn còn những băn khoăn, lo lắng trước những khó khăn, thách thức có thể ảnh hưởng tới lĩnh vực ngân hàng trong thời gian tới, như: tác động địa chính trị trên thế giới, áp lực lạm phát ngày càng tăng, ảnh hưởng tới việc điều hành CSTT ở trong nước. Việc triển khai thực hiện Nghị quyết 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ cho phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội thuộc trách nhiệm của NHNN nhìn chung còn chậm, nhất là việc triển khai gói tín dụng hỗ trợ lãi suất 2%. Trong thực tế việc xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42 của Quốc hội chưa đạt được mục tiêu, áp lực nợ xấu gia tăng do khó khăn, tác động nặng nề của đại dịch Covid 19. Việc phê duyệt Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 – 2025 còn chậm. Chiều 8/6/2022, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái mới ký Đề án này. Điều này cũng cho thấy công tác chất vấn đã có tác động thúc đẩy mọi việc nhanh hơn.
Việc xử lý các ngành thương mại, các TCTD yếu kém cần phải huy động lớn nguồn lực và chưa có tiền lệ nên còn gặp nhiều khó khăn và thách thức.
Việc phấn đấu tiết kiệm chi phí hoạt động và sử dụng các công cụ, CSTT để giảm lãi suất cho vay đối với nền kinh tế như Nghị quyết 43 còn rất là có nhiều thách thức. Tình trạng tín dụng đen, tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực tiền tệ, tín dụng còn diễn biến phức tạp. Diễn biến không bình thường của giá vàng khi chênh lệch quá cao giữa giá vàng trong nước và thế giới, cũng như giữa các thương hiệu vàng trong nước.
Trên cơ sở những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế thời gian qua, để phát triển ngành Ngân hàng lành mạnh, bền vững, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước trong thời gian tới, Quốc hội đề nghị Chính phủ, Thống đốc NHNN, các Bộ trưởng, Trưởng ngành quan tâm thực hiện tốt một số giải pháp:
Điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ, CSTT chặt chẽ, chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phục hồi phát triển kinh tế, thích ứng kịp thời và diễn biến thị trường trong nước và quốc tế.
Tiếp tục triển khai quyết liệt Nghị quyết 43 của Quốc hội, Nghị quyết 11 của Chính phủ về CSTT, tài khóa hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế, Nghị quyết 31 ngày 20/5/2052 về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với các khoản vay của doanh nghiệp, nhất là DNNVV, hợp tác xã, hộ kinh doanh; tiếp tục phấn đấu tiết giảm chi phí và hạ lãi suất cho vay đối với nền kinh tế như Nghị quyết 43 của Quốc hội; tiếp tục rà soát, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về tiền tệ, quản lý ngoại hối, vàng và hoạt động ngân hàng, bảo đảm an toàn hoạt động hệ thống các TCTD như Luật TCTD, Luật bảo hiểm tiền gửi, Luật NHNN, Luật Phòng, chống rửa tiền, Nghị định 24…
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV
Tổ chức triển khai quyết liệt Đề án cơ cấu lại các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025. Phát triển hệ thống TCTD theo hướng các TCTD trong nước đóng vai trò chủ lực, hoạt động lành mạnh, chất lượng, hiệu quả, công khai và minh bạch, đáp ứng các chuẩn mực về an toàn về các hoạt động ngân hàng và tiệm cận thông lệ quốc tế, phấn đấu đạt trình độ phát triển của nhóm 4 nước, dẫn đầu khu vực ASEAN vào năm 2025.
Tập trung xây dựng, phê duyệt, triển khai Đề án cơ cấu lại các ngân hàng yếu kém, phấn đấu đến hết năm 2025 cơ bản xử lý xong các ngân hàng, TCTD yếu kém, nâng cao năng lực tài chính của TCTD. Quan tâm cung cấp thêm vốn điều lệ cho các NHTM nhà nước và ngân hàng có cổ phần nhà nước chi phối; ngăn ngừa tình trạng đầu tiết chéo, sở hữu chéo và sở hữu có tính chất thao túng, chi phối trong các TCTD.
Tăng cường năng lực, hiệu lực công tác thanh tra, giám sát các hoạt động của các TCTD, thanh tra chuyên đề đối với các lĩnh vực tiềm mà và rủi ro cao. Nghiên cứu ứng dụng tiền kỹ thuật số, đẩy mạnh các ứng dụng Finteck, công nghệ tài chính trong lĩnh vực ngân hàng.
Tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết 42 của Quốc hội về xử lý nợ xấu, thực hiện quyết liệt các biện pháp để thu hồi nợ, sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro, nâng cao chất lượng tín dụng, ngăn ngừa, hạn chế tối đa lượng xấu mới phát sinh. Đến năm 2055 đưa nợ xấu toàn hệ thống bao gồm nợ xấu nội bảng, nợ xấu đã bán cho VAMC và các nợ xấu khác xuống mức 3%.
Xây dựng tiêu chí, phương thức, chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng TCTD bảo đảm thống nhất, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật trên cơ sở tình hình hoạt động, năng lực tài chính, quản trị, điều hành và khả năng mở rộng tín dụng lành mạnh của từng TCTD. Nghiên cứu hạn chế tiến tới xóa bỏ việc điều hành theo hạn mức tín dụng một cách hành chính như hiện nay.
Có kế hoạch và giải pháp mở rộng quy mô, tăng nhanh tỷ trọng các dịch vụ ngân hàng có giá trị gia tăng cao, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt. Tiếp tục nghiên cứu, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định về mua bán TPDN của các TCTD bảo đảm chặt chẽ, đồng thời nêu cao nâng cao yêu cầu, chuẩn mực quản trị của các TCTD khi tham gia vào thị trường TPDN nhằm góp phần bảo đảm an toàn cho hoạt động của ngân hàng, góp phần phát triển thị trường tài chính nói chung và thị trường TPDN nói riêng một cách lành mạnh.
Giám sát chặt chẽ tốc độ tăng trưởng dư nợ và chất lượng tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, nhất là đầu tư, kinh doanh bất động sản, chứng khoán và đầu tư TPDN, đồng thời bảo đảm cung ứng vốn để cho các thị trường chứng khoán, bất động sản tiếp tục phát triển lành mạnh và bền vững. Quyết liệt triển khai chiến lược tài chính toàn diện, phát triển mạnh các tổ chức tài chính vi mô, chỉ đạo các TCTD tập trung nguồn vốn đáp ứng kịp thời nhu cầu về vốn vay.
Đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ, phát triển các dịch vụ cho vay, thanh toán trực tuyến, đơn giản quy trình, thủ tục vay vốn, tạo điều kiện cho người dân và doanh dễ dàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính thức với lãi suất phù hợp, phục vụ sản xuất kinh doanh, nhu cầu đời sống tiêu dùng chính đáng, góp phần hạn chế tín dụng đen.
Đẩy mạnh phát triển thanh toán không dùng tiền mặt. Tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, triển khai giải pháp thúc đẩy tài chính toàn diện, chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng, tạo điều kiện cho các TCTD phát triển các sản phẩm cho vay an toàn và hiệu quả.
Nghiên cứu, triển khai áp dụng các giải pháp kỹ thuật để tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin cho hệ thống thông tin ứng dụng nghiệp vụ ngân hàng. Tăng cường quản lý, giám sát hoạt động cung cấp, cung ứng dịch vụ ngân hàng điện tử và phối hợp với cơ quan bảo vệ pháp luật để phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm có liên quan.
Phối hợp với Bộ Công an và các cơ quan chức năng triển khai mở rộng, cho phép các ngân hàng kết nối, khai thác thông tin, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và khai thác thông tin trên thẻ Căn cước công dân gắn chip, hạn chế các hành vi gian lận mạo danh, làm giả giấy tờ tùy thân khi thực hiện các giao giao dịch ngân hàng điện tử, đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực ngân hàng, hiện tượng mua bán tài khoản ngân hàng trên không gian mạng…
CKH