Điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, ngoại hối là nhiệm vụ trụ cột, trọng tâm của NHNN. Trong bối cảnh 2024 còn nhiều thách thức, điều hành chính sách tiền tệ được giao rất nhiều nhiệm vụ, làm sao để cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và lạm phát, giữa lãi suất và tỷ giá… là bài toán vô cùng khó khăn trong bối cảnh hiện nay. Chính vì vậy, để đạt được các mục tiêu đề ra, các đơn vị, Vụ, Cục chức năng thuộc NHNN phải theo dõi sát diễn biến và phải thường xuyên cập nhật những thông báo kinh tế tiền tệ để chủ động tham mưu các giải pháp điều hành, phải đảm bảo kịp thời, đúng thời điểm.
Đó là chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Thị Hồng tại Hội nghị về công tác hoàn thiện thể chế, điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, ngoại hối, tái cơ cấu, xử lý nợ xấu, thanh tra giám sát diễn ra chiều ngày 8/1. Hội nghị do Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chủ trì. Cùng tham dự có các Phó Thống đốc NHNN; Lãnh đạo các Vụ, Cục, 63 điểm cầu NHNN chi nhánh các tỉnh, thành; lãnh đạo các NHTM…
Tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ Phạm Chí Quang đã điểm lại một số kết quả nổi bật trong điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng và ngoại hối.
Theo đó, NHNN đã phối hợp đồng bộ, khéo léo các công cụ chính sách tiền tệ để điều tiết tiền tệ phù hợp diễn biến tăng trưởng và lạm phát, đảm bảo thanh khoản hệ thống; kết hợp truyền thông kịp thời, hiệu quả. Nhờ đó, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát 3,25%; thị trường tiền tệ ổn định, thanh khoản thông suốt, an toàn hệ thống TCTD được đảm bảo; NHNN mua được ngoại tệ tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước; xếp hạng tín nhiệm quốc gia được nâng lên.
Toàn cảnh Hội nghị
Thị trường ngoại tệ ổn định, thanh khoản thông suốt, đáp ứng đầy đủ các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm. TCTD nâng cao nhận thức về trách nhiệm trong tuân thủ pháp luật, kiểm tra, lưu giữ chứng từ đúng quy trình, đảm bảo giao dịch đúng mục đích. Thị trường được quản lý chặt chẽ nhưng tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận nguồn vốn của doanh nghiệp, thu hút dòng vốn nước ngoài. Tỷ giá tăng khoảng 2,9%.
Ông Phạm Chí Quang nhấn mạnh, một trong những điểm sáng nhất trong điều hành chính sách tiền tệ, đó là NHNN giảm liên tục 04 lần lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2,0%/năm trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo cao, duy trì thanh khoản hệ thống dồi dào để giảm lãi suất liên ngân hàng, từ đó hỗ trợ TCTD giảm lãi suất cho vay. Mặt bằng lãi suất tiền gửi và cho vay giảm so với cuối năm 2022: lãi suất cho vay bình quân VND của giao dịch phát sinh mới giảm hơn 2,5%/năm, lãi suất cho vay của toàn bộ dư nợ giảm 0,7%/năm.
Song song với đó, NHNN chủ động, linh hoạt điều hành tín dụng góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tháo gỡ khó khăn, nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho nền kinh tế. Đến 31/12/2023, dư nợ đạt khoảng 13,56 triệu tỷ đồng, tăng 13,71% so với cuối năm 2022. Doanh số cấp tín dụng tiếp tục cao hơn các năm trước, cho thấy hệ thống tích cực giải ngân, thu nợ cũ để cho vay mới.
Bên cạnh những kết quả đạt được, năm 2023, hoạt động ngân hàng vẫn còn gặp một số khó khăn như tổng cầu suy giảm, khả năng hấp thụ vốn nền kinh tế khó khăn…
Ông Quang cho biết, năm 2024, triển vọng kinh tế thế giới nhiều bất trắc. Tăng trưởng toàn cầu dự kiến 2,9% chậm lại so với năm 2023, lạm phát vẫn thách thức dự kiến 5,8% theo IMF, điều hành chính sách tiền tệ của các Ngân hàng Trung ương khó lường, xung đột địa chính trị... Những yếu tố này cùng khó khăn nội tại kéo dài ở trong nước tiếp tục thách thức công tác điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2024.
Bám sát chủ trương của Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ, NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và hệ thống ngân hàng.
Cụ thể, NHNN điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, bám sát mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ, hỗ trợ ổn định thị trường tiền tệ. Điều hành lãi suất phù hợp với thị trường, diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ; khuyến khích TCTD tiếp tục tiết giảm chi phí, đơn giản thủ tục cấp tín dụng, tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số vào quy trình cấp tín dụng, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay. Điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ. Tái cấp vốn đối với TCTD để hỗ trợ thanh khoản, cho vay các chương trình theo chủ trương Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, hỗ trợ cơ cấu lại các TCTD và xử lý nợ xấu.
Điều hành tín dụng góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an toàn hệ thống TCTD. Điều hành tăng trưởng tín dụng năm 2024 khoảng 15%, điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế; Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật tháo gỡ khó khăn, tăng khả năng tiếp cận tín dụng ngân hàng như kéo dài thời gian thực hiện Thông tư 02/2023/TT-NHNN; Sửa đổi, bổ sung Thông tư 16/2021/TT-NHNN, bãi bỏ khoản 11 Điều 4 quy định điều kiện mua lại trái phiếu doanh nghiệp…
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, ngoại hối là nhiệm vụ trụ cột, trọng tâm của NHNN. Trong bối cảnh 2024 còn nhiều thách thức, điều hành chính sách tiền tệ được giao rất nhiều nhiệm vụ, làm sao để cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và lạm phát, giữa lãi suất và tỷ giá… là bài toán vô cùng khó khăn trong bối cảnh hiện nay.
Để đạt được các mục tiêu đề ra, đối với các đơn vị Vụ, cục chức năng NHNN, Thống đốc đề nghị phải theo dõi sát diễn biến và phải thường xuyên cập nhật những thông báo kinh tế tiền tệ để chủ động, tham mưu các giải pháp điều hành, phải đảm bảo kịp thời, đúng thời điểm.
Đối với các chi nhánh NHNN, cần theo dõi sát hoạt động trên địa bàn, phối hợp với các Sở, Ban ngành của địa phương nắm bắt ngay những vướng mắc từ doanh nghiệp và người dân để xử lý theo thẩm quyền một cách chủ động hoặc báo cáo lên các đơn vị của NHNN, trong đó đặc biệt chú trọng tới công tác giám sát.
Đối với các TCTD, Thống đốc đề nghị chấp hành nghiêm túc các chính sách về tiền tệ, ngoại hối, hoạt động tín dụng, tăng trưởng tín dụng an toàn hiệu quả, chủ động cân đối nguồn vốn, sử dụng vốn, lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay, tiết kiệm chi phí, ứng dụng công nghệ để có nguồn tài chính tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân nhưng vẫn đảm bảo an toàn các TCTD; Rà soát, rút ngắn thời gian cho vay, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, đồng thời tăng cường kết nối cơ sở dữ liệu về dân cư theo Đề án 06 để tiếp tục thúc đẩy quá trình chuyển đổi số cũng như thúc đẩy công tác tín dụng trên cơ sở chuyển đổi số, nhất là hiện nay ngân hàng đang khuyến khích cho vay món nhỏ để hạn chế tín dụng đen; Tiếp tục triển khai các gói tín dụng 120 nghìn tỷ đồng, gói tín dụng cho vay tiêu dùng cho công nhân; gói tín dụng thuỷ sản…
Đ.Khôi, ảnh: ĐK