Cuộc họp tháng 12 của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang tiến gần trong bối cảnh dữ liệu kinh tế thiếu hụt do gián đoạn công bố, tín hiệu thị trường lao động nguội dần và lạm phát chưa giảm rõ rệt. Sự khác biệt trong quan điểm của nội bộ Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) khiến quyết định lãi suất lần này trở thành một trong những bài toán khó nhất trong nhiệm kỳ của Chủ tịch Jerome Powell, khi mỗi lựa chọn đều có mặt lợi và hạn chế.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Áp lực từ khoảng trống dữ liệu và sự phân hóa quan điểm trong nội bộ Fed
Kỳ họp chính sách tháng 12 của Fed diễn ra trong bối cảnh hệ thống dữ liệu kinh tế bị thiếu hụt đáng kể do thời gian tạm dừng hoạt động của chính phủ vào cuối tháng 10 và đầu tháng 11. Một loạt báo cáo quan trọng (bao gồm bảng lương phi nông nghiệp, tỷ lệ thất nghiệp, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 10) đã không thể được tổng hợp lại. Điều này khiến Fed phải dựa phần lớn vào dữ liệu cuối quý III và đầu quý IV, trong khi độ trễ của thông tin có thể làm giảm độ chính xác của đánh giá xu hướng.
Trong bối cảnh đó, nội bộ Fed xuất hiện sự phân hóa mạnh hơn bình thường. Những thành viên thận trọng, chủ yếu là một số Chủ tịch Fed khu vực, cho rằng lạm phát chưa giảm đủ nhanh để mở đường cho một đợt cắt giảm tiếp theo. Ngược lại, nhóm trung lập (vốn gần với quan điểm của Chủ tịch Jerome Powell) lại đánh giá rằng rủi ro đối với thị trường lao động đang tăng lên và cần được xem xét nghiêm túc. Chênh lệch quan điểm này khiến quyết định tháng 12 trở nên khó đoán hơn, bởi mỗi hướng lựa chọn đều có thể dẫn đến những áp lực truyền thông và kỳ vọng thị trường.
Phát biểu gần đây của ông Powell cho thấy ông đang cân nhắc hai phương án chính: Cắt giảm lãi suất thêm một lần rồi giữ ổn định trong thời gian dài hoặc tạm dừng để đợi thêm dữ liệu vào tháng 01/2026. Cả hai phương án đều có rủi ro - cắt giảm sớm có thể khơi lại áp lực giá nhưng chờ đợi quá lâu có thể khiến thị trường lao động nguội nhanh hơn dự kiến.
Diễn biến lạm phát và thị trường lao động qua các số liệu mới công bố
Trong ngày 25/11/2025, Bộ Lao động Mỹ công bố một số chỉ báo quan trọng của tháng 9/2025, loạt dữ liệu mới nhất mà Fed có thể sử dụng trước cuộc họp tháng 12. Chỉ số giá sản xuất (PPI) tháng 9/2025 tăng 0,3% so với tháng trước, sau khi giảm nhẹ 0,1% vào tháng 8. Các thành phần liên quan đến năng lượng và thực phẩm tăng trở lại, phản ánh sự biến động trong chi phí đầu vào của doanh nghiệp. Tuy nhiên, phần PPI được sử dụng kết hợp với dữ liệu CPI để tính toán lạm phát cốt lõi trong chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (core PCE) cho thấy mức tăng ổn định hơn, khoảng 0,2% so với tháng trước. Các chuyên gia dự báo rằng, lạm phát lõi PCE 12 tháng đến tháng 9 có thể giảm nhẹ về gần 2,8%, so với mức 2,9% của tháng 8. Báo cáo chính thức về PCE tháng 9/2025 do Bộ Thương mại Mỹ dự kiến phát hành ngày 05/12/2025. Dù vẫn cao hơn mục tiêu 2%, xu hướng này được đánh giá là tiến triển tích cực trong bối cảnh nhiều dữ liệu tháng 10 chưa thể công bố do gián đoạn từ việc Chính phủ đóng cửa.
Bên cạnh đó, Bộ Lao động Mỹ cho biết số đơn xin trợ cấp thất nghiệp (initial jobless claims) trung bình hàng tuần trong bốn tuần kết thúc ngày 8/11/2025 tăng nhẹ, đạt khoảng 13.500 đơn mỗi tuần. Dù con số này chưa phải là tín hiệu đáng lo ngại, nhưng nó phản ánh thị trường lao động đang nguội dần sau một thời gian tăng trưởng bền bỉ.
Bên cạnh các dữ liệu chính thức, ADP - một công ty công nghệ cung cấp dịch vụ quản lý nhân sự và tiền lương cho doanh nghiệp công bố rằng trong bốn tuần kết thúc ngày 08/11/2025, các doanh nghiệp tư nhân tại Mỹ trung bình giảm khoảng 13.500 việc làm mỗi tuần. Theo ADP, sức mua của người tiêu dùng vẫn còn nhiều dấu hỏi khi bước vào mùa tuyển dụng lễ, điều này có thể dẫn tới việc một số doanh nghiệp hoãn hoặc hạn chế tuyển dụng so với kế hoạch ban đầu.
Vai trò của lãi suất cao và tác động lên thị trường nhà ở, chi tiêu hộ gia đình
Ảnh hưởng của lãi suất hiện tại - đang nằm trong vùng 3,75 - 4% sau hai lần giảm liên tiếp, tiếp tục thể hiện rõ nét trên thị trường nhà ở. Báo cáo Chỉ số giá nhà S&P CoreLogic Case-Shiller công bố ngày 25/11 cho thấy giá nhà toàn quốc tăng 1,3% trong 12 tháng tính đến tháng 9/2025, mức thấp nhất kể từ giữa năm 2023. Điều chỉnh theo mùa vụ cho thấy toàn bộ 20 thành phố lớn trong khảo sát đều ghi nhận giá giảm nhẹ theo tháng, phản ánh khả năng chi trả bị bào mòn bởi chi phí vay mua nhà vẫn ở mức cao.
Bên cạnh đó, báo cáo doanh số bán lẻ tháng 9 do Bộ Thương mại Mỹ công bố ngày 25/11/2025 cho thấy mức tăng 0,2%, thấp hơn kỳ vọng của các nhà phân tích. Người tiêu dùng giảm chi tiêu ở nhóm hàng hóa có giá trị lớn như thiết bị gia dụng và đồ điện tử, trong khi nhóm dịch vụ (đặc biệt là ăn uống và chăm sóc cá nhân) vẫn tăng trưởng. Tuy nhiên, một số tập đoàn bán lẻ lớn cho biết doanh thu quý cuối năm có khả năng chịu áp lực do người dân có xu hướng “săn giá tốt” nhiều hơn, thay vì mua sắm ngay khi hàng hóa vừa được niêm yết.
Khảo sát của Conference Board về niềm tin người tiêu dùng cũng công bố ngày 25/11/2025 ghi nhận chỉ số giảm xuống mức thấp nhất ba tháng, còn 88,7 trong tháng 11. Người dân tỏ ra thận trọng với triển vọng việc làm và tình trạng giá cả chưa hạ nhiệt rõ rệt. Tuy nhiên, chi tiêu của nhóm thu nhập cao và trung bình khá vẫn duy trì ổn định, giúp tổng cầu không suy yếu quá mạnh.
Những đánh giá trái chiều trong nội bộ Ủy ban và bài toán "ưu tiên rủi ro"
Một số Chủ tịch Fed khu vực cho rằng lạm phát hiện xuất hiện ở cả hàng hóa chịu tác động chi phí lẫn dịch vụ trong nước - điều phản ánh độ rộng của áp lực giá. Với nhóm quan điểm này, việc giảm lãi suất thêm vào tháng 12 có thể khiến Fed tiến gần quá nhanh đến vùng lãi suất trung tính, làm giảm tác dụng trong việc kiểm soát lạm phát kỳ vọng.
Ngược lại, những quan điểm ôn hòa hơn (tiêu biểu là Chủ tịch Fed New York John Williams và Chủ tịch Fed San Francisco Mary Daly) nhấn mạnh rằng tình trạng nguội dần của thị trường lao động cần được chú ý đúng mức. Họ cho rằng các cú sốc bất ngờ của thị trường lao động có thể gây tác động lớn hơn so với sự chênh lệch nhẹ trong các chỉ số lạm phát hiện tại. Vì vậy, một đợt cắt giảm lãi suất có thể giúp ổn định tăng trưởng việc làm trong thời gian tới, đồng thời hỗ trợ tâm lý thị trường.
Trong cả hai kịch bản, vai trò của Chủ tịch Jerome Powell vẫn mang tính then chốt. Với xu hướng cân bằng rủi ro, ông được kỳ vọng đưa ra quyết định dựa trên bức tranh tổng thể thay vì chỉ dựa vào một nhóm dữ liệu đơn lẻ. Tuy nhiên, khi dữ liệu bị gián đoạn và quan điểm nội bộ phân tán, việc định hướng truyền thông và duy trì uy tín của Fed với thị trường trở thành nhiệm vụ đặc biệt nhạy cảm.
Fed đang bước vào cuộc họp tháng 12 với nhiều biến số chưa hoàn thiện, từ dữ liệu kinh tế bị chậm công bố đến sự phân hóa rõ rệt trong nội bộ Ủy ban. Quyết định cuối cùng (dù là cắt giảm hay giữ nguyên lãi suất) được dự báo sẽ dựa trên việc Fed ưu tiên rủi ro nào hơn trong bối cảnh hiện tại. Khi các dòng chảy kinh tế vẫn đan xen và chưa hình thành xu hướng ổn định, thị trường được kỳ vọng sẽ phải chờ thêm những tín hiệu rõ ràng hơn từ Fed trong những tháng tới.
Lâm Hạ (Theo The Wall Street Journal)