Ủy ban châu Âu vừa xác nhận sẽ hoãn thêm một năm việc thực thi quy định toàn cầu về quản lý hoạt động giao dịch của các ngân hàng, dời thời hạn sang ngày 01/01/2027. Quy định này thuộc gói cải cách Basel III, được xây dựng sau khủng hoảng tài chính toàn cầu nhưng chưa được áp dụng tại Anh và Hoa Kỳ. Động thái của Ủy ban châu Âu phản ánh sự thận trọng trước tình hình quốc tế và lo ngại về mặt bằng cạnh tranh cho các ngân hàng trong khối.
Tiến độ đã từng phải điều chỉnh
Ngày 12/6/2025, Ủy ban châu Âu công bố sẽ lùi thời hạn áp dụng Đánh giá cơ bản Sổ giao dịch (Fundamental Review of the Trading Book - FRTB), một phần quan trọng của bộ quy tắc Basel III. Theo kế hoạch mới, các quy định này sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2027, thay vì 2026 như đã dự kiến trước đó.
FRTB được thiết kế sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nhằm tăng cường giám sát và quản lý rủi ro liên quan đến các hoạt động giao dịch của ngân hàng. Dù được xây dựng từ lâu, quy định này vẫn chưa được áp dụng tại Anh và Hoa Kỳ - hai trung tâm tài chính lớn có ảnh hưởng trực tiếp tới thị trường toàn cầu.
Việc trì hoãn đã được dự báo từ trước. Các nguồn tin tiết lộ với Reuters rằng châu Âu đang chờ đợi thêm thông tin cụ thể về kế hoạch điều chỉnh chính sách tài chính của Hoa Kỳ, trong bối cảnh chính quyền Mỹ có xu hướng nới lỏng quy định tài chính. Nếu các trung tâm tài chính lớn chưa sẵn sàng triển khai, việc châu Âu đi trước có thể khiến các ngân hàng trong khối chịu áp lực tuân thủ lớn hơn.
Mối lo về cạnh tranh vẫn hiện hữu
Năm ngoái, Ủy ban châu Âu đã lùi thời điểm thực hiện FRTB thêm một năm, từ năm 2025 sang 2026, khi rõ ràng Hoa Kỳ chưa kịp chuẩn bị đúng hạn. Tuy nhiên, các diễn biến quốc tế gần đây tiếp tục cho thấy các khu vực pháp lý lớn khác cũng gặp khó khăn trong việc triển khai Basel III đúng tiến độ.
Trong thông cáo mới nhất, Ủy ban châu Âu nêu rõ: “Những diễn biến quốc tế gần đây đã cho thấy việc thực hiện Basel III tại một số khu vực pháp lý toàn cầu quan trọng tiếp tục bị trì hoãn. Do đó, các mối lo ngại về sân chơi bình đẳng quốc tế và tác động đối với các ngân hàng châu Âu vẫn còn cao”.
Phát biểu này phản ánh rõ mối quan tâm về khả năng cạnh tranh của hệ thống ngân hàng châu Âu nếu các quy định khắt khe được áp dụng sớm hơn so với những trung tâm tài chính lớn khác. Việc thực hiện không đồng bộ có thể khiến các tổ chức tín dụng EU phải gánh chi phí tuân thủ cao hơn, trong khi các đối thủ ngoài khu vực được hưởng lợi từ môi trường pháp lý linh hoạt hơn.
Tiếp tục theo dõi tình hình toàn cầu
Tính đến nay, Ủy ban châu Âu chưa đưa ra chi tiết nào về khả năng điều chỉnh thêm lộ trình áp dụng FRTB trong tương lai. Các ngân hàng trong khối vẫn duy trì quá trình chuẩn bị để đáp ứng yêu cầu mới, dù mốc thời gian đã được lùi thêm một năm.
Việc triển khai Basel III trên toàn cầu vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức về tiến độ. Anh và Hoa Kỳ vẫn chưa áp dụng đầy đủ các quy định này, tạo ra áp lực cho các khu vực khác khi xây dựng khung quản lý rủi ro phù hợp.
Hiện tại, việc Ủy ban châu Âu hoãn áp dụng FRTB thêm một năm được coi là giải pháp tình thế để tránh tạo ra chênh lệch lớn về quy định và chi phí tuân thủ. Quyết định này cũng cho thấy khối đang theo dõi sát các bước đi tiếp theo từ các thị trường chủ chốt, trước khi xác định lộ trình cuối cùng cho việc thực thi đầy đủ các tiêu chuẩn Basel III.
Hữu Quân (Theo Reuters)