Trong bối cảnh “kỷ nguyên số” Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; triển khai mạnh mẽ Phong trào “Bình dân học vụ số” và “Sáng kiến số” nâng cao kiến thức và kỹ năng số cho người lao động trong toàn hệ thống và cán bộ đang làm công tác quản lý tín dụng chính sách xã hội.
Cuộc cách mạng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu và tại Việt Nam. Đây không còn chỉ là xu hướng, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết trong mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội, từ y tế, giáo dục đến tài chính, thương mại... góp phần cải thiện hiệu quả quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ và thúc đẩy phát triển kinh tế số.
Nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong tác nghiệp, NHCSXH là một trong những tổ chức tiên phong thực hiện: Quyết định số 810/QĐ-NHNN của Thống đốc Ngân Nhà nước về Kế hoạch chuyển đổi số ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến 2030; Quyết định số 411/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số; Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Quyết định số 1938/QĐ-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về việc ban hành kế hoạch ngành ngân hàng triển khai Kế hoạch số 01-KH/BCĐTW của Ban Chỉ đạo Trung ương.
NHCSXH đang tập trung hướng dẫn, đào tạo cán bộ chuyển đổi số, xây dựng các giải pháp mang tính đột phá, đổi mới hiệu quả
NHCSXH đã chủ động xây dựng lộ trình chuyển đổi số bài bản. NHCSXH đã ban hành Kế hoạch số 6124/QĐ-NHCS ngày 27/6/2025 về chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Quyết định 7226/QĐ-NHCS ngày 22/7/2025 về Kế hoạch triển khai Bình dân Học vụ số của NHCSXH và ban hành danh mục các nhiệm vụ cụ thể; thực hiện công tác đánh giá kết quả triển khai tại các báo cáo theo định kỳ 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng và cuối năm.Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống như vậy nên công tác chuyển đổi số được đẩy mạnh và mang lại hiệu quả rõ rệt. Đồng thời, thường xuyên quan tâm, khuyến khích hoạt động nghiên cứu khoa học thông qua việc định hướng các đơn vị tích cực nghiên cứu, lựa chọn đăng ký đề tài phù hợp với chức năng nhiệm vụ và thực tiễn hoạt động, tập trung vào những vấn đề mới, theo định hướng chiến lược phát triển NHCSXH đến năm 2030, gắn với thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số về nghiên cứu, phát triển ứng dụng công nghệ thông tin nhằm cung cấp sản phẩm, dịch vụ và số hóa các quy trình nghiệp vụ.
Sáng kiến “Xây dựng ứng dụng Phê duyệt văn bản trực tuyến”
NHCSXH đưa giải pháp xây dựng ứng dụng phê duyệt văn bản trực tuyến được triển khai trên thiết bị di động (Mobile apps) và Web sử dụng nền tảng công nghệ mới, thiết kế hợp lý, khoa học.
Trước khi có sáng kiến, NHCSXH sử dụng phần mềm quản lý hành chính eOffice v2 để quản lý hệ thống văn bản. Tuy nhiên, phần mềm này sử dụng mã nguồn chưa đầy đủ và công nghệ đã cũ (sử dụng CSDL SQL Server, ngôn ngữ C# kết hợp với Sharepoint 3.0 và các phiên bản Net Framework cũ), nên không thể phát triển ứng dụng được. Việc trình, giao và tiếp nhận xử lý văn bản được thực hiện thủ công. Cách làm này bao gồm nhiều bước phức tạp như Văn thư nhận văn bản , Chánh Văn phòng lập phiếu trình , Lãnh đạo thực hiện bút phê vào phiếu trình, và Văn phòng photo, chuyển văn bản đến các đơn vị. Quy trình thủ công này không kịp thời, khó kiểm soát, khó theo dõi và tốn kém chi phí trong việc phát hành (in ấn, photo) văn bản, tờ trình.
Nhằm hỗ trợ việc trình, phân giao xử lý và tiếp nhận văn bản một cách thuận tiện, kịp thời, có kiểm soát và hiệu quả, Sáng kiến đã xây dựng phần mềm Phê duyệt văn bản trực tuyến.
Ứng dụng cung cấp các tính năng chính, hỗ trợ toàn bộ quy trình xử lý văn bản nội bộ: Đăng ký văn bản (Văn thư/Chuyên viên đơn vị); Lập phiếu trình văn bản đến (Chánh văn phòng); Giao nhiệm vụ xử lý văn bản (Lãnh đạo); Tiếp nhận văn bản (Đơn vị/Cá nhân được giao); Xác nhận hoàn thành (Đơn vị chủ trì); Thống kê văn bản theo nhiều tiêu chí.
Những thông tin cần được bảo mật: (i) Nội dung chi tiết của các văn bản nội bộ được trình ký; (ii) Thông tin về ý kiến chỉ đạo, bút phê của Lãnh đạo NHCSXH; (iii) Tài khoản đăng nhập và thông tin định danh của người dùng (cán bộ, lãnh đạo, thư ký).
Hiệu quả thực tiễn của sáng kiến rõ rệt trong việc hiện đại hóa quy trình xử lý văn bản tại NHCSXH: (i) Tốc độ và tiện lợi: Công việc tạo lập, trình, giao xử lý, tiếp nhận văn bản diễn ra kịp thời, thuận tiện, nhanh chóng; (ii) Kiểm soát và Quản lý: hỗ trợ theo dõi tiến trình xử lý/tiếp nhận và báo cáo kết quả, lãnh đạo có thể kiểm soát được tiến độ thực hiện công việc, tình hình xử lý văn bản đến để chủ động đôn đốc, minh bạch và Tiết kiệm: giảm thiểu rủi ro lây lan dịch bệnh, tiết kiệm chi phí in ấn, photo văn bản và tờ trình so với phương thức thủ công.
Sáng kiến xây dựng ứng dụng hỗ trợ cán bộ quản lý tín dụng chính sách
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ và chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, đặc biệt là tinh thần của Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về chuyển đổi số, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi mới toàn diện phương thức quản lý, điều hành và cung cấp dịch vụ trong mọi lĩnh vực.
Đối với hoạt động tín dụng chính sách, phương thức quản lý hiện hành vẫn còn mang tính một chiều, chủ yếu là việc NHCSXH nơi cho vay chủ động cung cấp thông tin về hoạt động tín dụng và tiền gửi cho các chủ thể tham gia. Cách thức này chưa thực sự phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số, chưa thể hiện sự chủ động và chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm của các chủ thể tham gia quản lý tín dụng chính sách (như các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, Tổ TK&VV và chính các tổ viên). Nhằm khắc phục những hạn chế trên, đồng thời thực hiện hóa mục tiêu chuyển đổi số tại NHCSXH, nhóm sáng kiến “Xây dựng ứng dụng hỗ trợ các chủ thể (Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã; Trưởng thôn/xóm; Cán bộ Ban giảm nghèo cấp xã; Cán bộ Hội đoàn thể các cấp; Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn; Cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội các cấp) tham gia quản lý tín dụng chính sách” (gọi tắt là cán bộ quản lý tín dụng chính sách).
Cán bộ NHCSXH hướng dẫn cán bộ Tổ tiết kiệm và vay vốn sử dụng ứng dụng Quản lý tín dụng chính sách trên Mobile Banking
Đây là giải pháp công nghệ, áp dụng thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0 để hiện đại hóa công tác quản lý, tăng cường tính kết nối đa chiều, minh bạch hóa thông tin và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng chính sách.
Tác động khi áp dụng sáng kiến: Cung cấp kênh trao đổi, thông tin về tín dụng chính sách chính xác, kịp thời, để các chủ thể tham gia quản lý tín dụng chính sách có cơ sở, thông tin đưa ra đề xuất nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng chính sách trên địa bàn. Ngoài ra, ứng dụng còn cung cấp cho người dùng các thông tin về lãi suất huy động/cho vay, cẩm nang nghiệp vụ, các chương trình tín dụng chính sách, thủ tục vay vốn, quy trình cho vay, quy trình kiểm tra giám sát, các dịch vụ tiết kiệm, thanh toán tại NHCSXH và những câu hỏi thường gặp của người dùng. Cụ thể, các lợi ích chính bao gồm: (i) Phổ biến, nâng cao nhận thức cho cán bộ NHCSXH, các tổ chức CT-XH nhận ủy thác, và Tổ TK&VV; (ii) Hỗ trợ việc giao dịch thu lãi giữa tổ trưởng và tổ viên trở nên thuận tiện, minh bạch, có thể thực hiện mọi lúc, mọi nơi; (iii) Giảm thời gian giao dịch, chờ đợi của Ngân hàng và khách hàng tại các điểm giao dịch xã (GDX); (iv) Cung cấp thông tin hoạt động tín dụng chính sách đa chiều (theo thời gian, địa bàn, phân cấp), hỗ trợ việc quản lý, giám sát và ra quyết định; (v) Hỗ trợ tra cứu nhanh chóng và chính xác thông tin chi tiết của khách hàng và các món vay; (vi) Cung cấp kênh thông tin chính thống về tin tức hoạt động, quy trình nghiệp vụ, dịch vụ mới của NHCSXH.
Với việc ứng dụng đã được triển khai chính thức, định hướng tương lai NHCSXH đang tiếp tục đầu tư nâng cấp hệ thống CNTT để mở rộng số lượng và đối tượng người dùng. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng nghiên cứu để bổ sung phát triển các dịch vụ hỗ trợ người dân, khách hàng có thể tìm hiểu các chương trình cho vay, đối tượng vay vốn và thực hiện đăng ký vay vốn, tra cứu thông tin trả nợ,… trực tiếp trên ứng dụng. Ngoài ra, chức năng tích hợp ứng dụng với các hệ thống, dịch vụ khác của ngân hàng, đối tác cũng được nghiên cứu, phát triển để từng bước hoàn thiện quy trình cho vay khép kín, nâng cao chất lượng phục vụ cho người dân, khách hàng.
Xuân Hà (VBSP)